تاریخچه و جایگاه انرژی تجدید پذیر

   تا اواسط قرن 19 و قبل از توسعه استفاده از زغال سنگ، تقریبا کل انرژی مصرفی از منابع انرژی تجدید پذیر بودند. بی شک قدیمی ترین نوع انرژی مورد استفاده زیست توده سنتی بوده که برای روشن کردن آتش استفاده می شده است. شاید دومین انرژی تجدید پذیر، انرژی باد بوده که برای به حرکت در آوردن کشتی ها در حدود 7000 سال پیش مورد استفاده قرار می گرفته است. البته نقش انرژی خورشید در تامین انرژی گرمایی مورد نیاز بشر را نیز نباید نادیده گرفت. اما پس از انقلاب صنعتی حضور اینگونه انرژی ها کمرنگ شدند. پس از جنگ جهانی دوم، دانشمندان با بررسی های انجام داده شده بدین نتیجه رسیدند که منابع فعلی (فسیلی) در آینده تمام می شوند و باید منابع انرژی جایگزین برای تامین آینده انرژی بشر در نظر گرفت. بنابراین مجدد منابع انرژی تجدید پذیر مدنظر قرار گرفتند.

   در سال 1873، نگرانی به اتمام رسیدن زغال سنگ تحقیقات را به سمت استفاده از انرژی خورشید سوق داد. اهمیت استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در سال 1911 در مجله آمریکایی با این تیتر بیان شد: “در آینده ای دور، سوخت های طبیعی (انرژی خورشید) که به فراموشی سپرده شده اند تنها وسیله باقی مانده برای حیات بشر خواهند بود”. در سال 1970 محققان محیط زیست استفاده از انرژی های تجدید پذیر را هم به منظور جایگزینی برای کاهش احتمالی مخازن نفت و هم به منظور مقابله با وابستگی به نفت مد نظر قرار دادند. علاوه بر این آلودگی شدید محیط زیست بخاطر استفاده از سوخت های فسیلی نیز عامل دیگری برای تغییر سمت و سوی استفاده از منابع انرژی متداول فسیلی به منابع انرژی های تجدیدپذیر است.

   جایگاه انرژی تجدیدپذیر

e4c07973dbc8eb2f7380bdedc4201087_L.jpg

   آمارها گویای این است كه بزرگ ترین عامل انسانی در انهدام و آلودگی محیط زیست، مصرف، تولید و تبدیل انواع انرژی های متداول امروزی مانند سوخت های فسیلی است. این در حالی است كه نه تنها مصرف انرژی در جهان در سطح ثابتی باقی نمانده است، بلكه در سال های آتی بدلیل افزایش جمعیت و به تبع آن افزایش میل به رفاه و تولید ناخالص سرانه در جهان، سبب شده تا مصرف انرژی تقریبا 75 درصد بیش از سال 1890 شود. پیامد مصرف این میزان انرژی، افزایش میزان انتشار دی اكسید كربن شده است. علاوه بر این، انتشار گازهای آلاینده SOX و NOX را باید به این میزان اضافه كرد. مطالعات و تجربیات نشان می دهد كه دو راه حل اصلی برای تعدیل این مشكلات وجود دارد:

  • افزایش بازده مصرف انرژی          
  • افزایش سهم انرژی های تجدید پذیر در تركیب انرژی جهان         

   امروزه حدود 16% از انرژی مصرفی توسط انرژی های تجدیدپذیر تامین می گردد. 10% از کل انرژی مورد نیاز با روش زیست توده سنتی که اساسا برای گرمایش استفاده می گردد تامین می شود. 4/3% از انرزی مور نیاز با نیروگاه های برق- آبی تامین می گردد. انرژی های تجدیدپذیر جدید (نیروگاه های آبی کوچک، زیست توده مدرن، باد، خورشید، زمین گرمایی و بیوسوخت) 3% دیگر را شامل می شود که به سرعت نیز در حال افزایش می باشند. امروزه بازار جهانی انرژی های تجدیدپذیر به شدت در حال افزایش است. به طور مثال تولید توان بادی با نرخ سالانه 30% در حال افزایش است و توان نصب شده بادی در دنیا در سال 2012 حدود 5/282 مگاوات بوده است.

   یادآوری این نكته بسیار مهم است كه استفاده از انرژی های تجدید پذیر در مقایسه با سوخت های فسیلی، هر چند از هزینه بهره برداری بسیار اندك برخوردار است، اما هزینه های سرمایه گذاری بسیار بالاتر و حتی چندین برابر خواهند داشت و در اكثر موارد، تحقیقات بیشتری برای بهینه كردن و کاهش هزینه ها نیاز است. به عنوان نمونه در مقابل هزینه های سرمایه گذاری نیروگاه های توربین گازی متداول امروزی، هزینه های سرمایه گذاری توربین های بادی حداقل 3 برابر، نیروگاه های حرارتی خورشیدی بیش از 8 برابر و سیستم های فتوولتائیك حدود 10 برابر توربین های گازی متداول است. منابع تجدید پذیر انرژی تقریبا بدون آلایندگی هستند و پاك در نظر گرفته می شوند. اما در مورد انرژی زیست توده به عنوان یك منبع انرژی می بایست تولید آلایندگی داخلی آنرا در نظر گرفت. همانطور که اشاره شد علیرغم تمامی مزایا و محاسن مشهود برای منابع انرژی تجدید پذیر، علت عدم استقبال از این منابع، به فراوان و ارزان بودن سوخت های فسیلی باز می گردد. همانطور که بیان شد سوخت های فسیلی دو مشکل پایان پذیر بودن و همچنین ایجاد آلودگی زیست محیطی در هنگام استفاده را دارا می باشند.

اطلاعات تکميلي