انرژی خورشیدی منبعی تجدیدپذیر و پاک، و جایگزینی مناسب برای سوختهای فسیلی است. دولتهای زیادی در سطح دنیا برای کاهش آلودگی هوا و جلوگیری از انتشار گازهای گلخانهای، مشوقها و تسهیلاتی برای استفاده از پنلهای خورشیدی در نیروگاهها یا حتی سقف خانهها ارائه میدهند. اما دولت فرانسه در حرکتی خلاقانه قصد دارد سطح جادهها را با پنلهای خورشیدی بپوشاند.
براساس بیانیه وزیر اکولوژی و انرژی فرانسه، ساخت سولارود از بهار سال آینده آغاز میشود و به گزارش شرکت زیرساخت کولاس، که توسعه سطح جاده فتوولتائیک را با نام «واتوی» (Wattway) را برعهده دارد، یک کیلومتر از این جاده میتواند نور خیابانهای یک شهر 5000 نفری را تامین کند.
این بدان معناست که در صورت تکمیل این پروژه، جاده خورشیدی میتواند برق پنج میلیون خانوار را که حدود هشت درصد از جمعیت کشور فرانسه را تشکیل میدهند، تامین کند.
فناوری شرکت کولاس در مقایسه با راهکارهای دیگر فتوولتائیک نوآورانهتر است به این معنا که نیازی به از بین بردن زیرساخت جادههای فعلی یا فعالیتهای عمرانی جدید نیست. پنلهای واتوی از سلولهایی که درون یک لایه نازک از سیلیکون پلیکریستال قرار دارند، تشکیل شده و میتوانند مستقیما روی آسفالت قرار گیرند.
سلولها در یک پوشش رزینی به شکل کپسول درآمدهاند تا در مقابل بارندگی مقاوم باشند و علاوه بر این، قطر هفت میلیمتری لایه هم این امکان را به پنل میدهد تا با توجه به گرما خود را با شرایط آسفالت منطبق کند
هلند در سال ۲۰۱۴ اولین مسیر خورشیدی با نام سولارود (SolaRoad) را برای عبور و مرور دوچرخهها ساخت. این مسیر که ۷۰ متر بیشتر طول نداشت، بعد از ۶ ماه انرژی مورد نیاز مصرف یک سال یک خانه را تامین کرد تا فراتر از انتظارها ظاهر شود.
هرچند پروژهی هلندیها موفق و جذاب بود، اما در مقایسه با پروژهی در دست احداث توسط فرانسویها بسیار کوچک است. دولت فرانسه اعلام کرده است که قصد دارد ظرف ۵ سال آینده با استفاده از پنلهای خورشیدی ۱۰۰۰ کیلومتر جاده احداث کند. این موضوع در جریان یک کنفرانس خبری توسط سگولن رویل، وزیر انرژی و محیط زیست فرانسه اعلام شد.
پروژهی ساخت مسیر خورشیدی قرار است در بهار سال آینده به صورت آزمایشی آغاز شود. بر اساس اعلام شرکت زیرساخت فرانسوی کُلا، که توسعهی جادههای فوتوولتاییک با نام واتوی (Wattway) را بر عهده دارد، ۱ کیلومتر از این جاده قادر است نور خیابانهای یک شهر ۵ هزار نفری را تامین کند.
در صورت افتتاح پروژه، این جاده برق ۵ میلیون نفر، یا به عبارتی ۸ درصد جمعیت فرانسه را تامین خواهد کرد.
تکنولوژی شرکت کُلا در مقایسه با سایر روشهای فوتوولتاییک کاملا نوآورانه است. در روش این شرکت نیازی به از بین بردن زیرساخت جادههای فعلی یا فعالیتهای عمرانی نیست. پنلهای واتوی از سلولهایی که درون یک لایهی نازک از سیلیکون پلیکریستال قرار دارند تشکیل شده و میتوانند به صورت مستقیم روی آسفالت به کار گرفته شوند.
سلولها در یک بستر رزینی محصور شدهاند تا در مقابل بارندگی مقاوم باشند. قطر ۷ میلیمتری لایه هم این امکان را به پنل میدهد تا با توجه به گرما خود را با شرایط آسفالت منطبق کند.
این نکته را هم باید در نظر داشت که پنلهای واتوی با راندمان ۱۵ درصد، بازده کمتری نسبت به صفحات خورشیدی متداول با بازده ۱۸ تا ۱۹ درصد دارند.
در حال حاضر به دلیل اینکه پنلها به صورت دستی نصب میشوند، فرآیند ساخت جادههای خورشیدی بسیار زمانبر است؛ اما مهندسان شرکت کُلا مشغول کار روی فرآیندی مکانیکی هستند که زمان نصب را بهینه میکند و این شرکت در سال ۲۰۱۶ از فرآیند ساخت جادههای خورشیدی در مقیاس صنعتی رونمایی خواهد کرد.
فرانسه قرار است هزینهی این پروژه را از افزایش مالیات بر روی بنزین تامین کند.
مزایای جاده خورشیدی:
۱-عملکرد بالای انرژی:
رفت و آمد ماشین ها در این جاده تنها ۱۰% از زمان روز را به خودش اختصاص می دهد و کُلا معتقد است که همین مقدار، انرژی زیادی را تولید می کند. تخمین زده شده که تنها ۲۰ متر مربع از پنل های نصب شده روی این جاده توانایی تولید انرژی یک خانه معمولی فرانسوی را دارد. به این معنا که وقتی هر یک کیلومتر از این پنل ها نصب می شود، حدودا برای ۵۰۰۰ خانه می توانند انرژی الکتریکی تولید کنند. توان تولید برق روزانه وات وی با توجه به شرایط آب و هوایی تغییر می کند؛ به طور تقریبی در روز ۷۶۷۷ کیلوبایت انرژی تولید شده وات وی است. البته این عدد در رزهای آفتابی تابستان به ۱۵۰۰ کیلووات نیز افزایش می یابد.
۲- عدم نیاز به عملیات عمرانی :
برای ساخت وات وی نیازی به عملیات عمرانی خاصی نبود چرا که پنل های خورشیدی به مانند کاشی هایی کوچک روی سطح جاده نصب شدند.
۳-طول عمر طولانی:
کُلا مدعی ست که این جاده می تواند در صورت عبور و مرور عادی ماشین ها حدودا بیست سال پابرجا باقی بماند.
۴- استحکام، مقاومت و ایمنی :
این جاده ها ضد آب هستند و در برابر برف های فصلی مقاومت زیادی دارند. همچنین هر پنل خورشیدی که روی این جاده ها نصب می شود، محافظی دارد که سبب امن ماندن باطری های خورشیدی به کار رفته در پنل ها می شود. شرکت سازنده ی این جاده، کُلا ادعا کرده که این پنل ها طوری طراحی شدند که به ماشین ها کشش اضافی وارد می کنند؛ ویژگی که سبب می شود تصادفات کمتری در این جاده اتفاق می افتد چرا که سطح این جاده ها مثل آسفالت عمل و از لغزندگی اتومبیل ها روی آن جلوگیری می کند.
۵- تطبیق با شرایط مختلف:
با توجه به این که این جاده از پنل های خورشیدی با ضخامت خیلی کم تشکیل شده است، اما با این وجود می توانند در برابر انبساط و انقباضی که در طول شبانه روز رخ می دهد مقاوت کند.
تفاوت جاده های خورشیدی با سقفهای خورشیدی
سوالی که مطرح می شود تفاوت جاده خورشیدی و پنل خورشیدی است. متخصصان این مقوله در گذشته هم نظر بودند که جاده های خورشیدی کارآیی پشت بام های خورشیدی را نخواهند داشت، چرا که پنل های خورشیدی در پشت بام های خورشیدی با کمی شیب نصب می شوند. همین شیب سبب می شود تا این پنل ها در موقعیت بهتری برای دریافت اشعه خورشید قرار بگیرند. اما در جاده های خورشیدی این شیب وجود ندارد و گمان می رود این جاده ها به میزان پشت بام ها عملکرد مناسب ندارند.
اهداف شرکت کُلا از ساخت جادههای خورشیدی
هدف شرکت کلا که مهندسی بخش اصلی وات وی را بر عهده دارد، از اجرای این پروژه پایین آوردن قیمت تولید پنل های خورشیدی و ایجاد فضایی رقابتی است. پیاده سازی این پروژه در آینده بستگی به چگونگی پیشرفت آزمایشات در تمام طول این دو سال دارد؛ همان دو سالی که وات وی در آن آزمایش می شود. اگر قیمت ها پایین بیایند، حدود ۱۰۰۰ کیلومتر جاده خورشیدی برای تولید الکتریسیته و برای حدود ۵ میلیون نفر که ۸ درصد از فرانسه را تشکیل می دهند، تهیه می شود که ارزش زیادی دارد.
برنامههای آینده این پروژه احداثی
نصب و احداث این پروژه ی در حال پیشرفت علاوه بر فرانسه در کشورهای دیگر هم قابل بهره برداری خواهد بود. شرکت کُلا نیز قصد دارد که در سال ۲۰۱۷ این پروژه را دور دنیا و در ۱۰۰ منطقه مختلف بین المللی آزمایش کند.
اما اکنون تمامی نگاه ها روی روستای کوچک تروور-او-پرچ در نرماندی ست. همه منتظرند که ببینند جاده های خورشیدی می توانند به قول خودشان عمل کنند و انرژی مورد نظر را تولید کنند یا نه !
دولت فرانسه در نظر دارد در ۵ سال آینده چیزی نزدیک به ۱۰۰۰ کیلومتر از این جاده ها را مورد بهره برداری قرار دهد و برق مورد نیاز ۵ میلیون نفر را تامین کنند.