مویینگی (Capillary action) صعود یا نزول مایع در داخل لوله مویین را گویند. این پدیده بر اثر کشش سطحی اتفاق می افتد و در دو حالت وجود دارد:

الف) هرگاه نیروی چسبندگی سطحی بین مایع و شیشه بیشتر از نیروی پیوستگی بین مولکول های مایع باشد مایع در لوله بالا می رود. در این حالت لبه های سیال بالاتر است. )مانند آب(

بین مولکول‌های آب و شیشه نیروی چسبندگی سطحی قوی‌تر از نیروی پیوستگی بین مولکول‌های آب با یکدیگر است بنابراین مولکول‌های آب هرچه بیشتر به طرف مولکول‌های شیشه در سطح داخلی لوله مویین کشیده می‌شوند و در لوله بالا می‌روند.

ب) هرگاه نیروی پیوستگی بین مولکول های مایع بیشتر از نیروی چسبندگی سطحی بین مایع و شیشه باشد مایع در لوله پایین می رود. (مانند جیوه)

اما در مورد جیوه برعکس آب است، نیروی پیوستگی بین مولکول‌های جیوه با یکدیگر قوی‌تر از نیروی چسبندگی سطحی بین مولکول‌های جیوه و شیشه است پس مولکول‌های جیوه به طرف مرکز لوله کشیده می‌شوند و در سطحی برجسته تجمع می‌یابند

ارتفاع بالاآمدگی و یا فرورفتگی سیال در لوله مویین به چگالی سیال و کشش سطحی آن بستگی دارد.

در حالت کلی می توان گفت که مایعات خیس کننده در لوله مویین بالا می رند در حالی که مایعات خیس نکننده پایین تر از سطح آزاد مایع در ظرف قرار می گیرند. توجه داشته باشید که بالارفتن آب داخل لوله مویین تا جایی است که نیروی کشش سطحی با نیروی وزن ستون آب برابر شود.

مثالی از مویینگی

آب موجود در خاک توسط پدیده مویینگی از راه ریشه و ساقه به بخش های مختلف گیاه می رسد. یا خودنویس نوعی قلم است که در آن برخلاف خودکار، از جوهر مایع روان استفاده می‌شود. خودنویس دارای یک مخزن جوهر مایع است. که با استفاده از دو خاصیت مویینگی و گرانش، بدون نیاز به فشار به سطح کاغذ انتقال می‌یابد.