تعریف خاصیت سختی به جز در رابطه با آزمون ویژه ای که برای تعیین مقدار آن به کار می رود، مشکل است. مقدار سختی را نمیتوان مانند استحکام کششی در طراحی به کار برد، زیرا مقدار سختی به تنهایی اهمیت ندارد. سختی یکی از معیارهای مقاومت مواد جامد در برابر تغییر شکل پلاستیک است. معیارها و آزمون‌های مختلفی برای سختی مواد وجود دارد اما تمام آنها از مقاومت ماده در برابر یک فرورونده یا خراشنده با اعمال نیروی مشخص بر ابزاری با شعاع یا قطر مشخص سختی ماده را ارزیابی می‌کنند. شواهد نشان میدهد سختی سنج اولیه در سال 1772 شروع شد.

   روشهای ابتدایی ارزیابی سختی فلزات:

1- تعیین سختی مقایسه ای با روش ریومر: در این روش دو نمونه فلزی منشوری شکل نسبت به هم فشرده میشود.

2- روش سختی فوپل:  در این روش لبه دو نمونه نیمه استوانه ای شکل نسبت به هم فشرده شده و اندازه سطح تماس پهن شده تعیین میگردد، این تکنیک برای سختی سنج گرم نیز به کار رفت است. در این روش نیروی اعمال شده بر هر دو شمش مساوی بود و به این ترتیب می شد سختی دو قطعه فلزی را مستقیما با همدیگر مقایسه کرد.

   سختی سنج ها نیز بر اساس روش آزمایش به موارد زیر دسته بندی میشود:

-روش مقاومت در برابر فرورفتگی: این روش خود شامل برنیل، ویکرز، راکول و انواع آن، میکروسختی می باشد

-روش شور: این روش برای اندازه گیری صفحات نازک بکار می رود و در این روش یک هرم الماس یا منشور از ارتفاع معینی رها شده، پس از برخورد با صفحه مجددا به طرف بالا برگشت می کند.

-روش مقاومت در مقابل خراش دادن: در روش مینرالوژی (کانی شناسی) از روش ایجاد خراش استفاده میشود. مینرالها و سایر مواد بر حسب قدرت خراش دادن بر دیگر مواد طبقه بندی شده است.

-روش مقاومت در مقابل سایش: این روش یک روش کاربردی نیست و فقط در مواقع ضروری مورد استفاده قرار میگیرد.

روش مقاومت در مقابل ماشین کاری: این روش خود شامل فرز کاری، تراشکاری، سوهان کاری، مته زدن