سرعت بحرانی، سرعت تئوری زاویه ای است که باعث تحریک فرکانس طبیعی یک جسم دوار مانند شافت، ایمپلر، پیچ راننده یا چرخ دنده می شود. زمانی که سرعت چرخش به فرکانس طبیعی جسم نزدیک می شود، جسم شروع به رزونانس می کند که بطور چشمگیری باعث افزایش ارتعاش سیستم می شود. رزونانس ایجاد شده در تمام جهت ها رخ می دهد.

هنگامی که سرعت چرخش با سرعت ارتعاش طبیعی برابر باشد، این سرعت به عنوان سرعت بحرانی نامیده می شود.

سرعت بحرانی شافت

همه شافت های دوار حتی در صورت عدم وجود بار خارجی، در طول چرخش دچار لنگی می شوند. جرم نا متعادل در جسم دوار باعث انحراف می شود. انحراف ایجاد شده در سرعت های خاصی که به عنوان سرعت های بحرانی شناخته می شوند، باعث ارتعاش تشدید می شود. مقدار لنگی به موارد زیر بستگی دارد:

• سختی شافت و نگه دارنده آن
• جرم کل شافت و قطعات متصل شده
• جرم نامتعادل نسبت به محور دوران
• مقدار میرایی سیستم

به طور کلی محاسبه سرعت بحرانی یک شافت دوار همانند شافت فن به منظور اجتناب از مسائل سر و صدا و ارتعاش لازم است.