دیباچه:

“بگذارید غذایتان نخستین پزشک شما باشد.”این کلمات قصار که بخشی از سوگندنامه پزشکی در 377 سال پیش از میلاد مسیح است،‌ امروزه اهمیت و ارزش خود را بیش از پیش روشن ساخته و بیانگر مهمترین هدف علم تغذیه است. علمی که به ما می‌آموزد هر آنچه می‌خوریم و می‌نوشیم، به طور مستقیم بر نحوه فعالیت جسمانی و روانی ما تأثیر دارد. به عبارت دیگر سوء‌تغذیه یا تغذیه نادرست می‌تواند موجب انواع بیماری‌ها گردد. برای مثال چاقی، تصلب شرائین،‌ اختلال‌های روده و معده و فشار خون، ناشی از استفاده بی‌رویه غذاهای پرکالری، نمک، چربی و کمبود مواد سلولزی است یا استفاده سرخود و بی‌رویه ویتامین‌ها در کودکان موجب دشواری‌های یادگیری و تحصیلی می‌شود و از سوی دیگر سوء‌تغذیه و کمبود مصرف ویتامین‌ها نیز عامل گواتر، کم‌خونی، کوری،‌ عقب‌ماندگی ذهنی و ده‌ها بیماری دیگر می‌شود. از همین رو رشته تغذیه در عصر حاضر اهمیت بسیار زیادی دارد.این رشته‌ به‌ رژیم‌ درمانی‌، اصول‌ علم‌ تغذیه‌، ارزش‌ مواد غذایی‌ و نحوه‌ تغذیه‌ مناسب‌ برای‌ حفظ‌ سلامت‌ بدن‌ می‌پردازد. در این‌ میان‌ اصول‌ علم‌ تغذیه‌ بررسی‌ می‌کند که‌ چه‌ فرآیندی‌ روی‌ مواد غذایی‌ خورده‌ شده‌ انجام‌ می‌گیرد تا جذب‌ یا دفع‌ شود و رژیم‌ درمانی‌ نیز نوع‌ رژیم‌ غذایی‌ لازم‌ در بیماری‌های‌ مختلف‌ را مشخص‌ می‌کند، چون‌ در برخی‌ از بیماری‌ها، بعضی‌ از مواد غذایی‌ باید حذف‌ شده‌ یا بیشتر مورد استفاده‌ قرار گیرد مثل‌ بیماری‌ گواتر که‌ از کمبود ید ایجاد می‌شود.

این‌ رشته‌ دارای‌ دو شاخه‌ عمده‌ است‌ که‌ عبارتند از :

الف‌) تغذیه‌ گروه‌های‌ مختلف‌ جامعه‌ مانند سالمندان‌، معلولین‌ و کودکان‌ و نوجوانان‌. ب‌) تغذیه‌ بالینی‌ که‌ شامل‌ تغذیه‌ و مشاوره‌ غذایی‌ بیماران‌ بستری‌ و سرپایی‌ می‌شود.

توانایی‌های‌ لازم :

همان‌طور که‌ یک‌ پرستار باید به‌ کار خدماتی‌ علاقه‌مند باشد، کارشناس‌ تغذیه‌ نیز باید روحیه‌ خدماتی‌ داشته‌ و صبر و حوصله‌ لازم‌ را برای‌ صحبت‌ با بیمار و راهنمایی‌ او داشته‌ باشد. حتی‌ دانشجویانی‌ که‌ مایلند پس‌ از فارغ‌التحصیلی‌ دفتر مشاوره‌ غذایی‌ دایر کنند، باید دارای‌ 3 سال‌ سابقه‌ کار در بیمارستان‌ باشند. همچنین‌ داوطلبان‌ علاقه‌مند به‌ این‌ رشته‌ لازم‌ است‌ در دروس‌ زیست‌شناسی‌ و شیمی‌ که‌ پایه‌ دروس‌ دانشگاهی‌ این‌ رشته‌ است‌ توانمند باشند.

موقعیت‌ شغلی‌ در ایران :

تا چند سال‌ پیش‌ فارغ‌التحصیلان‌ رشته‌ تغذیه‌ حتی‌ در بیمارستان‌ها جایگاه‌ مشخص‌ و تعیین‌شده‌ای‌ نداشتند اما در چند سال‌ اخیر بخصوص‌ از زمانی‌ که‌ به‌ کارشناسان‌ تغذیه‌ اجازه‌ مطب‌ داده‌ شده‌، این‌ رشته‌ در بیمارستان‌ها هویت‌ و جایگاه‌ تازه‌ای‌ پیدا کرده‌ است‌، اما متأسفانه‌ هنوز در بین‌ پزشکان‌ نقش‌ و اهمیت‌کارشناسان‌ این‌ علم‌ روشن‌ نشده‌ است‌. در حالی‌ که‌ باید همکاری‌ تنگاتنگی‌ بین‌ پزشکان‌ و متخصصان‌ تغذیه‌ وجود داشته‌ باشد و در واقع‌ هرجا که‌ یک‌ پزشک‌ متخصص‌ غدد، قلب‌ و عروق‌ یا کلیه‌ حضور دارد، باید در کنارش‌ یک‌ متخصص‌ تغذیه‌ باشد. چون‌ پزشک‌ فقط‌ لیست‌ غذاها یا مواد غذایی‌ که‌ بیمار نباید بخورد، تعیین‌ می‌کند اما کارشناس‌ تغذیه‌ می‌گوید که‌ یک‌ بیمار چگونه‌ و چقدر باید بخورد تا هم‌ مواد غذایی‌ مورد نیاز به‌ بدنش‌ برسد و هم‌ رژیم‌ غذایی‌ را حفظ‌ کند.

درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل :

دروس‌ پایه‌:

زیست‌شناسی‌، روانشناسی‌، جامعه‌شناسی‌، شیمی‌ عمومی‌، فیزیک‌، فیزیولوژی‌، تشریح‌ تئوری‌، تشریح‌ فیزیولوژی‌ عملی‌، میکروب‌شناسی‌، شیمی‌ آلی‌، آمار حیاتی‌، بیوشیمی‌ مقدماتی‌، میکروب‌شناسی‌ مواد غذایی‌.

دروس‌ اصلی‌:

اصول‌ اپیدمیولوژی‌، تغذیه‌ اساسی‌، بهداشت‌ و مسمومیت‌های‌ غذایی‌، مدیریت‌ بخش‌ غذایی‌، نقش‌ تغذیه‌ در خدمات‌ بهداشتی‌، فیزیولوژی‌ تغذیه‌، زبان‌ اختصاصی‌، بیوشیمی‌ متابولیسم‌، اصول‌ و روش‌های‌ نگهداری‌ مواد غذایی‌، شیمی‌ مواد غذایی‌، اصطلاحات‌ پزشکی‌ و بیمارستانی‌، اقتصاد غذا و برنامه‌ریزی‌، بهداشت‌ عمومی‌.

دروس‌ تخصصی‌:

بیماری‌های‌ ناشی‌ از سوءتغذیه‌ و اپیدمیولوژی‌، تنظیم‌ برنامه‌ غذایی‌، تغذیه‌ گروه‌های‌ ویژه‌، رژیم‌ درمانی‌، بررسی‌ وضع‌ تغذیه‌، آموزش‌ تغذیه‌، تأثیر فرآیند بر ارزش‌ غذا، تغذیه‌ دوران‌های‌ مختلف‌، سمینار، اکولوژی‌ تغذیه‌، کارآموزی‌.

معرفی رشته کارشناسی اعضای مصنوعی، سرفصل دروس ، دانشگاه های پذیرنده و مشاغل و بازار کار کارشناسی اعضای مصنوعی و معرفی رشته های ارشد اعضای مصنوعی

معرفی رشته کارشناسی اعضای مصنوعی:

رشته اعضای مصنوعی و وسایل کمکی که گاهی با نامهای “ارتوپدی فنی” و “ارتز و پروتز” نیز شناخته می شود، یکی از رشته های گروه توانبخشی است که در زمینه طراحی و ساخت انواع وسائل کمکی و اندام های مصنوعی (اٌرتزو پروتز) برای افراد معلول و نیازمند، فعالیت دارد.

( ارتز وسیله ای است که برای حمایت از یک عضو و یا تصحیح تغییر شکلی که در عضو وجود دارد بکار می رود درحالی که پروتز به وسیله ای اطلاق می گردد  که جانشین عضو از دست رفته می شود).

در این رشته، دانشجویان ضمن گذراندن واحدهای پایه پزشکی با اصول طراحی مهندسی نیز آشنا می شوند تا پس از پایان تحصیلات خود بتوانند در سه‌ زمینه‌ حمایت‌ از اعضای‌ ضعیف‌ و ناتوان‌ بدن‌، ساخت‌ اندام‌ مصنوعی‌ برای‌ عضو از دست‌ رفته‌ و اصلاح‌ ناهنجاری‌ها فعالیت‌ کنند.

تفاوت این رشته با مهندسی پزشکی در دو نکته مهم خلاصه می شود: اول این که گستره مهندسی پزشکی وسیعتر است؛ در واقع رشته مهندسی پزشکی در زمینه الکترونیک و بیومکانیک کاربردی در حوزه تمامی تجهیزات پزشکی فعالیت می‌کند (نظیرطراحی یک دستگاه رادیولوژی یا فیزیوتراپی) و دوم این که پیچیدگی و تعامل رشته های علمی در تولیدات مهندسی پزشکی بیشتر است (نظیر تولید پروتزهای داخلی از جمله  قلب مصنوعی یا مثل دست سیبرنتیکی).

و نکته پایانی این که رشته اعضای مصنوعی، با توجه به پیشرفت های نوین در تولید اندامهای مصنوعی و استفاده از فناوری های جدید نظیر فناوری درپوش مغزی (Brain Cap)و … رشته ای است که به سرعت در حال توسعه و تکامل است.

در ادامه برای آشنایی بیشتر متقاضیان انتخاب رشته کنکور و نیز افرادی که در بازار کار و استخدام به دنبال آینده شغلی بهتری هستند، اطلاعات بیشتری شامل: برنامه درسی(سرفصل) و تعداد واحد ها، دانشگاه های دارای رشته اعضای مصنوعی، معرفی رشته های ارشد اعضای مصنوعی (به منظور ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر آموزش عالی) و معرفی فرصت شغلی و بازارکار این رشته ارایه می شود.

سرفصل دروس رشته اعضای مصنوعی و تعداد واحدها :  

تعداد کل واحدها : 128 واحد
دروس عمومی : 20 واحد
دروس پایه فنی مهندسی : 9 واحد
دروس پایه پزشکی و توانبخشی : 27 واحد
دروس تخصصی : 48 واحد
دروس کارآموزی در عرصه : 24 واحد

دروس عمومی

نام درستعداد واحدنام درستعداد واحد
دو درس ازدروس مبانی نظری اسلام 4 ادبیات فارسی 3
یک درس از دروس اخلاق اسلامی 2 زبان عمومی 3
یک درس از دروس انقلاب اسلامی 2 تربیت بدنی 1 1
یک درس ازدروس تاریخ وتمدن اسلامی 2 تربیت بدنی 2 1
یک درس از دروس آشنایی با منابع اسلامی 2 جمع 20

                                                       دروس پایه فنی مهندسی رشته اعضای مصنوعی

نام درستعداد واحدنام درستعداد واحد
آمار و روش تحقیق 2 رسم فنی 2
استاتیک 3 جمع 9
تکنیک قطعه سازی 2
 

دروس پایه پزشکی و توانبخشی رشته اعضای مصنوعی

نام درستعداد واحدنام درستعداد واحد
آناتومی اندام بالایی 2 آناتومی اندان پایینی 2
آناتومی اندام سطحی 2 آناتومی ستون فقرات و نواحی قدامی شکم 2
آناتومی اعصاب 2 زبان تخصصی 3
فیزیولوژی عمومی 2 اصول توانبخشی و طب فیزیکی 2
نورولوژی 2 رادیولوژی 2
ارتوپدی 1و2 4 جمع 27
روانشناسی معلولین جسمی 2

دروس تخصصی رشته اعضای مصنوعی

نام درستعداد واحدنام درستعداد واحد
تکنیک ارتوپدی فنی 2 اخلاق حرفه ای 1
مدیریت مراکز ارتوپدی فنی 2 کینزیولوژی و بیومکانیک 1و2و3 6
ارتزهای پا 2 طراحی و ساخت ارتزهای پا 2
ارتزهای اندام پایینی 3 طراحی و ساخت ارتزهای زیر زانو 2
طراحی و ساخت ارتزهای بالازانو 2 ارتزهای اندام بالایی 2
طراحی و ساخت ارتزهای اندام بالایی 2 ارتزهای ستون فقرات 2
طراحی و ساخت ارتزهای ستون فقرات 1و2 3 پروتزهای اندام پایینی 1و2 4
طراحی و ساخت پروتزهای زیر زانو 2 طراحی و ساخت پروتزهای بالا زانو 2
پروتزهای اندام بالایی 2 پروتزهای زیبایی 1
طراحی و ساخت پروتزهای اندام بالایی 2 جمع 48
معاینه و ارزیابی 3
 

دروس کارآموزی در عرصه رشته اعضای مصنوعی

نام درستعداد واحدنام درستعداد واحد
کارآموزی در عرصه ارتزهای اندام پایینی 6 کارآموزی در عرصه ارتزهای اندام بالایی 4
کارآموزی در عرصه ارتزهای ستون فقرات 4 کارآموزی در عرصه پروتزهای اندام پایینی 6
کارآموزی در عرصه پروتزهای اندام بالایی 4 جمع 24
 

دانشگاههایی که در رشته اعضای مصنوعی پذیرش دانشجو دارند (بر اساس دفترچه کنکور 93)

دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان  دانشگاه علوم پزشکی ایران
موسسه آموزش عالی علمی کاربردی هلال ایران    
 

رشته های کارشناسی ارشد اعضای مصنوعی (بر اساس دفترچه کنکور ارشد علوم پزشکی 93):

فارغ التحصیلان کارشناسی اعضای مصنوعی مجازند در رشته های زیر در مقطع ارشد ادامه تحصیل دهند:

  • مهندسی پزشکی (بیوالکتریک)
  • مهندسی پزشکی (زیست مواد)
  • اپیدمیولوژی
  • ارزیابی فناوری سلامت
  • اقتصاد بهداشت
  • انفورماتیک پزشکی
  • اعضای مصنوعی و وسایل کمکی
  • فناوری اطلاعات سلامت
  • فیزیک پزشکی
  • رشته مدیریت توانبخشی
  • کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی
  • مدیریت خدمات بهداشتی درمانی
  • نانوتکنولوژی پزشکی
  • زیست فناوری پزشکی
  • رفاه اجتماعی
  • تاریخ علوم پزشکی

وضعیت استخدامی کارشناسی اعضای مصنوعی

کارشناس اعضای مصنوعی

دیباچه:
 
در هزاره سوم، فناوری اطلاعات (IT) به عنوان عمده‌ترین محور تحول و توسعه در جهان منظور شده است و دستاوردهای ناشی از آن، آن‌چنان با زندگی مردم عجین گردیده که روی‌گردانی از آن، اختلالی عظیم در جامعه و رفاه و آسایش مردم به وجود می‌آورد. برای مثال، کامپیوتری شدن بسیاری از امور جاری مردم، انجام بسیاری از کارهای روزمره بانکی با استفاده از اینترنت و شبکه‌های ارتباطی در منزل و خانه‌ها، آموزش الکترونیکی و مجازی و عدم نیاز به حضور در کلاس‌های درس، توسعه و ترویج تجارت الکترونیکی از نتایج و دستاوردهای فناوری اطلاعات است؛ عواملی که هرچند در مراحل اولیه رشد و تکامل قرار دارند اما در همین حد نیز در رفاه و آسایش انسان نقش بسیار مهمی دارند.از همین رو امروزه تمامی کشورها در زمینه فناوری اطلاعات و عمومیت بخشیدن به آن در جامعه تلاشی پیگیر دارند. در کشور ما نیز برای تربیت نیروی متخصص و کارآمد در زمینه IT و حرکت سریع در این عرصه, رشته IT در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی ارائه می‌شود و در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشجو می‌پذیرد.فناوری اطلاعات یا IT که مخفف Technology Information می‌باشد, رشته‌ای است که تمام رشته‌های دانشگاهی را می‌تواند پوشش دهد. منتها از نظر عملیاتی یک رشته میان رشته‌ای, بین کامپیوتر و صنایع برق است که در این میان امور مربوط به تولید, پردازش, نگاهداشت و عرضه اطلاعات به مباحث کامپیوتری مرتبط می‌شود, بحث‌های مدیریت اطلاعات و فرآیندهای آن از سلسله بحث‌های رشته صنایع و رشته برق است و به خصوص گرایش مخابرات, انتقالات مرتبط با اطلاعات و داده‌ها را برعهده دارد.IT را می‌توان استفاده بهینه از اطلاعات برای کاربردهای مختلف دانست, یعنی متخصص این رشته باید بتواند اطلاعات را جمع‌آوری, دسته‌بندی و پردازش کرده و به موقع از آن استفاده نماید از همین رو کارشناس این رشته باید مبانی کامپیوتر را بلد باشد. به عبارت دیگر هسته اصلی این رشته همان هسته اصلی مهندسی کامپیوتر است، منتها چون یکی از توانمندی‌های اصلی کارشناسی این رشته بهره‌وری به موقع و صحیح از اطلاعات است؛ دانشجوی IT باید دارای اطلاعات جنبی در زمینه‌های مختلف باشد.برای مثال, فردی که می‌خواهد از این تکنولوژی در تجارت الکترونیکی استفاده کند باید مدیریت بداند یا فردی که می‌خواهد از IT در آموزش از راه دور بهره ببرد, باید با روش‌های آموزش آشنا باشد.
 
 
توانایی‌های لازم :
 
با توجه به ماهیت میان رشته‌ای مهندسی فناوری اطلاعات. دانشجوی این رشته لازم است که به دو مبحث علوم مدیریت و کامپیوتر علاقه‌مند باشد. همچنین باید در ریاضی توانمند بوده و قدرت تجزیه و تحلیل خوبی داشته باشد. زیرا به گفته "الکساندروف", - ریاضیدان و فیلسوف معاصر شوروی - علم ریاضی کاربرد فراوانی در سایر دانش‌ها, صنعت و در همه زمینه‌های مربوط به زندگی بشری دارد.برخی از استادان این رشته معتقدند که آزمون این رشته باید به صورت نیمه‌متمرکز برگزار گردد تا علاقه‌مندترین و مستعدترین داوطلبان وارد این رشته گردند. داوطلبانی که پیش از ورود به دانشگاه, با کامپیوتر آشنایی داشته و در این زمینه توانمند باشند.
 
 
موقعیت شغلی در ایران :
 
اینجا یک شهر الکترونیکی است. شهری که آموزش, تفریحات, خرید و فروش و بخش قابل توجهی از ارتباطات آن الکترونیکی می‌باشد. در این شهر, فارغ‌التحصیلان IT حضوری فعال دارند. زیرا از سوار شدن به مترو و تاکسی تا خرید از فروشگاهی که در آن فروشنده‌ای حضور ندارد, به صورت الکترونیکی انجام می‌گیرد.این تصویری از آینده تمامی کشورهای جهان از جمله کشور ایران است. تصویری که بیانگر وجود فرصت‌های شغلی فراوان برای فارغ‌التحصیل IT است. البته یک مهندسی IT نه تنها در آینده, بلکه در حال حاضر نیز فرصت‌های شغلی فراوانی دارد.برای مثال, در حال حاضر وزارت بازرگانی در پی آن است که سیستم تجارت ایران را مثل کشورهای پیشرفته, الکترونیکی کند. این پروژه بسیار پیچیده است و نیاز به تعداد قابل توجهی متخصص IT دارد. تا جایی که اگر تمامی دانشجویان ما وارد بازار کار شوند, باز هم پاسخگوی نیاز این پروژه و پروژه‌های مشابه نخواهند بود. حتی در کارهایی ساده‌تر مثل مکانیزه شدن سیستم یک اداره, نیاز به متخصص این رشته است. کاری که در بعضی از سازمان‌ها آغاز شده اما هنوز سیستم هیچ سازمانی به طور کامل مکانیزه نشده است. به عبارت دیگر در حال حاضر همه چیز به سمت IT پیش می‌رود و به همین دلیل فارغ‌التحصیل این رشته اگر توانمند باشد, بیکار نخواهد ماند.
 
 
درس‌های این رشته در طول تحصیل :
 
دروس پایه :
 
ریاضی, معادلات دیفرانسیل , آمار و احتمالات مهندسی , فیزیک , کارگاه عمومی.
 
دروس اصلی:
 
ساختمان‌های گسسته , مبانی کامپیوتر و برنامه‌سازی , زبان ماشین و برنامه‌نویسی سیستم, ساختمان داده‌ها, مدارهای منطقی, معماری کامپیوتر, برنامه‌سازی پیشرفته , سیستم‌های عامل, پایگاه داده‌ها, طراحی الگوریتم‌ها, مهندسی نرم‌افزار , شبکه‌های کامپیوتری, مبانی الکترونیک دیجیتال, هوش مصنوعی, اصول و مبانی مدیریت, مبانی اقتصاد مهندسی, آزمایشگاه شبکه, آزمایشگاه پایگاه داده‌ها, شیوه ارائه مطالب علمی و فنی, زبان تخصصی, آزمایشگاه سیستم عامل.
 
دروس تخصصی :
 
مبانی فناوری اطلاعات , مهندسی فناوری اطلاعات, تجارت الکترونیکی, مدیریت و کنترل پروژه‌های فناوری اطلاعات , برنامه‌ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات, آموزش الکترونیکی, محیط‌های چند رسانه‌ای, پروژه‌ فناوری اطلاعات, کارآموزی IT .

معرفی رشته مهندسی نساجی(تمامی گرایش ها)
 
 
دیباچه:
بشر در ابتدا برای تهیه لباس و پوشاک و محافظت از خود در مقابل سرما و گرما صنعت نساجی را به وجود آورد. سپس زیرانداز و روانداز خود را به یاری این صنعت تهیه کرد و امروزه نه تنها انواع پوشاک و فرش و موکت را به یاری صنعت نساجی تهیه می‌کند بلکه برای ساخت ترمز ماشین،‌ شریانهای مصنوعی، جاده‌ها، هواپیما‌ها و سایت‌های فضایی به منسوجات نیاز است.برای مثال بیش از 50% قلب مصنوعی از الیاف نساجی درست شده است. همچنین بیش از 75% استحکام تایرها از منسوجات است و در جاده‌سازی نیز قبل از این که آسفالت ریخته شود،‌ منسوجات ویژه‌ای را روی سطح جاده می‌خوابانند که عمر جاده‌ها را افزایش می‌دهد. به همین دلیل امروزه نمی‌توان همچون گذشته صنعت نساجی را به روش استاد و شاگردی از نسلی به نسل دیگر انتقال داد. چرا که نساجی در حال حاضر صنعتی بسیار گسترده و پیچیده است که اداره آن نیاز به تخصص و تحصیلات دانشگاهی دارد، تخصصی که در رشته مهندسی نساجی می‌توان به آن دست یافت. این‌ صنعت‌ شامل‌ بخش‌های‌ مختلفی‌ می‌شود که‌ از آن‌ جمله‌ می‌توان‌ به‌ کارخانه‌های‌ ریسندگی‌ (تولید نخ‌های‌ مختلف‌)، بافندگی‌ (تولید انواع‌ پارچه‌)، تولید فرش‌ ماشینی‌ و موکت‌ و همچنین‌ کارخانه‌های‌ تکمیل‌کننده‌ این‌ کالاها مثل‌ رنگرزی‌، چاپ‌ و کارخانه‌های‌ تولید الیاف‌ مصنوعی‌ مثل‌ نایلون‌ و پلی‌پروپیلن‌ اشاره‌ کرد. مهندسی‌ نساجی‌ رشته‌ای‌ است‌ که‌ دانش‌ و توانایی‌ لازم‌ را برای‌ اداره‌ بخش‌های‌ مختلف‌ این‌ صنعت‌ به‌ دانشجویان‌ می‌دهد. این‌ رشته‌ دارای‌ سه گرایش‌ "تکنولوژی‌ نساجی‌" و "شیمی‌ نساجی‌ و علوم‌ الیاف‌" و "پوشاک" است‌.
 
 
گرایش‌ تکنولوژی‌ نساجی:
 
‌دانشجوی‌ تکنولوژی‌ نساجی‌ نحوه‌ تولید نخ‌، پارچه‌، قالی‌ و موکت‌ را مطالعه‌ کرده‌ و آموزش‌ می‌بیند و تا حدودی‌ با طراحی‌ ماشین‌آلات‌ نساجی‌ و قطعات‌ مختلف‌ آنها آشنا می‌گردد. همچنین با شیوه‌های‌ ریسندگی‌ نخ‌ها، مقدمات‌ بافندگی‌ و بافندگی‌ آشنا می‌شود و برای‌ شناخت‌ دستگاه‌های‌ نساجی‌ دروسی‌ درارتباط‌ با علم‌ مکانیک‌ می‌گذراند.
 
 
درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل‌ :
 
دروس‌ مشترک‌ در‌ گرایش‌های‌ مختلف‌ مهندسی‌ نساجی‌:
ریاضی‌ عمومی‌، فیزیک‌ عمومی‌، شیمی‌ عمومی‌، برنامه‌نویسی‌ کامپیوتر، معادلات‌ دیفرانسیل‌، آمار و احتمالات‌ مهندسی‌، محاسبات عددی.
 
دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ تکنولوژی‌ نساجی‌:
 
کارگاه‌ جوشکاری‌، اصول‌ ساختمانی‌ مواد پلیمری‌، استاتیک‌، نقشه‌کشی‌ صنعتی‌، ترمودینامیک‌ عمومی‌، کارگاه‌ ماشین‌ابزار، علوم‌ الیاف‌، مقاومت‌ مصالح‌، دینامیک‌ عمومی‌، کارگاه‌ ریخته‌گری‌، فیزیک‌ الیاف‌، بافندگی‌ حلقوی‌، ریسندگی‌، طراحی‌ماشین‌ ، مبانی‌ مهندسی‌ برق‌، کفپوش‌های‌ ماشینی‌، مقدمات‌ بافندگی‌، ریسندگی‌ نخ‌های‌ یکسره‌، تکنیک‌ بافت‌ پارچه‌، ریسندگی‌ الیاف‌ بلند، کارگاه‌ ریسندگی‌ الیاف‌ بلند، ریسندگی‌ مدرن‌، کنترل‌ کیفیت‌ آماری‌، تجزیه‌ فنی‌ بافت‌ پارچه‌، طرح‌ و محاسبه‌ کارخانه‌، رنگرزی‌، چاپ‌ و تکمیل‌، (بسیاری‌ از درس‌های‌ این‌ رشته‌ همراه‌ با آزمایشگاه‌ است‌)
 
گرایش‌ شیمی‌ نساجی‌ و علوم‌ الیاف‌:
 
دانشجوی‌ گرایش‌ شیمی‌ نساجی‌ و علوم‌ الیاف‌ در زمینه‌ تولید الیاف‌، خواص‌ الیاف‌، مواد رنگزا، خصوصیات‌ مواد رنگزا و نحوه‌ تکمیل‌ مواد نساجی‌ مطالعه‌ می‌کند. به‌ عبارت‌ دیگر با طرز تهیه‌ الیاف‌ و نحوه‌ کاربرد مواد شیمیایی‌ در صنایع‌ نساجی‌ آشنا می‌گردد.
 
دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ نساجی‌ و علوم‌ الیاف‌:
 
نقشه‌کشی‌ صنعتی‌ ، ترمودینامیک‌ کاربردی‌، استاتیک‌ و مقاومت‌ مصالح‌، شیمی‌ پلیمر، کارگاه‌ جوشکاری‌، شیمی‌ تجزیه‌، علوم‌ الیاف‌، مبانی‌ مهندسی‌ برق‌ ، کارگاه‌ ماشین‌ابزار، اصول‌ مهندسی‌ شیمی‌، مکانیک‌ سیالات‌، آزمایشگاه‌ شناسائی‌ الیاف‌ و مواد نساجی‌، کاربرد ریاضیات‌ درمهندسی‌ شیمی‌، تکمیل‌ کالای‌ نساجی‌، ساختمان‌ فیزیکی‌ الیاف‌، رنگرزی‌ الیاف‌ طبیعی‌، منسوجات‌ بی‌بافت‌، اصول‌ شیمی‌ رنگ‌ و مواد واسطه‌، رنگرزی‌ الیاف‌ مصنوعی‌، شیمی‌ الیاف‌ طبیعی‌، فیزیک‌ الیاف‌، مبانی‌ برق‌ و الکترونیک‌، اصول‌ تکنولوژی‌ رنگ‌، تکنیک‌های‌ رنگرزی‌ چاپ‌ و تکمیل‌، تکسچرایزینگ‌، تکنولوژی‌ تولید الیاف‌، آزمایشگاه‌ کنترل‌ کیفیت‌ کالای‌ تکمیل‌شده‌. (بسیاری‌ از درس‌های‌ این‌ رشته‌ همراه‌ با آزمایشگاه‌ است‌)
 
گرایش‌ پوشاک :
 
امروزه بخش پوشاک صنعت نساجی به سوی ایجاد واحدهای بزرگ صنعتی متمایل شده است، اما متأسفانه نیروی کار متخصص برای فعالیت در این واحدهای صنعتی وجود ندارد تا جایی که برخی از صنایع پوشاک، فارغ‌التحصیلان مهندسی نساجی ـ گرایش‌های تکنولوژی نساجی و شیمی نساجی و علوم الیاف یا فارغ‌التحصیلان طراحی لباس را استخدام می‌کنند و پس از برگزاری دوره‌های کوتاه مدت آنها را برای کار در صنایع پوشاک آماده می‌کنند. اما در عمل دیده می‌شود که همین افراد نیز پاسخگوی نیاز صنایع پوشاک نیستند.برای مثال، یک طراح لباس بیشتر در زمینه مدل و طرح لباس و سایز‌بندی آن آموزش دیده است؛ در حالی که در اِشل صنعتی، طراحی لباس، مرحله اول کار است و در مرحله دوم یک متخصص باید بتواند طراحی یک خط پوشاک را ارائه دهد.برای مثال، در یک واحد خیاطی، الگوی قطعات یک پیراهن مردانه را که در حدود 10 تا 15 عدد است، با شابلون در می‌آورند و بر روی پارچه برش می‌زنند و در نهایت قطعات را به هم وصل می‌کنند. اما در اشل صنعتی که در یک روز 1000 تا 2000 دست لباس آماده می‌شود، نیاز به یک مهندس نساجی گرایش پوشاک است تا با طراحی خط تولید، نحوه دوخت و اتصال قطعات را تعیین نماید. در ضمن یک مهندس نساجی باید نحوه زمان‌بندی و طراحی خط تولید را به گونه‌ای انجام دهد که اگر برش و چرخ یک قطعه 20 ثانیه طول می‌کشد و قطعه‌ای دیگر 3 دقیقه زمان می‌برد، دستگاهی که قطعه‌ای را در زمان کمتر تولید می‌کند، بیکار نماند. این مسأله زمانی اهمیت بیشتر پیدا می‌کند که بدانیم با توجه به طرح و مدل یک لباس، طراحی خط تولید فرق می‌کند. برای مثال، یک شلوار جین معمولی حدود 15 قطعه دارد، اما یک شلوار جین تزئینی امکان دارد 50 قطعه داشته باشد؛ قطعاتی که زمان دوخت آنها متفاوت است. در این میان، مهندس نساجی گرایش پوشاک حتی تعداد دستگاه‌های موجود برای دوخت هر قطعه را تعیین می‌کند تا کارخانه از هر دستگاه حداکثر استفاده را بکند.از سوی دیگر، مسأله لایه‌چینی را می‌توان مطرح کرد؛ چون در کارخانه برای صرفه‌جویی در وقت و هزینه، قطعات هر دست لباس را به صورت مجزا برش نمی‌دهند، بلکه برای هر قطعه 50 یا 70 لایه می‌چینند و سپس الگو را گذاشته و برش می‌دهند. حال مسأله اینجاست که لایه‌چینی باید با توجه به جنس پارچه انجام گیرد.برای مثال، در پارچه آستری یا ساتن نمی‌توان تعداد لایه‌ها را خیلی زیاد کرد؛ چون لایه‌های پارچه روی هم لیز می‌خورند و نمی‌توان آنها را بخوبی برش داد.
 
 
توانایی‌های‌ لازم‌ :
 
دانشجوی‌ نساجی‌ برای‌ رسیدن‌ به‌ کارایی‌ لازم‌ باید پایه‌ ریاضی‌ خوبی‌ داشته‌ باشد تا بتواند مشکلات‌ موجود را تجزیه‌ و تحلیل‌ کرده‌ و محاسبات‌ لازم‌ را انجام‌ دهد. همچنین‌ لازم‌ است‌ که‌ به‌ کارهای‌ مدیریتی‌ علاقه‌مند باشد چون‌ بیشتر فارغ‌التحصیلان‌ این‌ رشته‌ مسؤولیت‌ بخشی‌ از کارخانه‌های‌ نساجی‌ یا پوشاک مثل‌ سالن‌ تولید یا بخش‌ کنترل‌ کیفیت‌ را بر عهده‌ دارند. در گرایش‌ تکنولوژی‌ نساجی‌ بحث‌ شناخت‌ قطعات‌ ماشین‌ و روش‌ ساخت‌ آنها مطرح‌ است‌. به‌ همین‌ دلیل‌ دانشجوی‌ این‌ رشته‌ باید در دروس‌ فیزیک‌ و مکانیک‌ قوی‌ باشد. دانشجوی‌ گرایش‌ شیمی‌ نساجی‌ نیز باید در درس‌ شیمی‌ قوی‌ باشد. گفتنی است که در کل فارغ‌التحصیل‌ این‌ رشته‌ باید توانایی‌ کار با نیروی‌ زیاد را داشته‌ و به‌ کار با ماشین‌آلات‌ صنعتی‌ نیز علاقه‌مند باشد.محاسبات بالانس خط در خط تولید پوشاک مسأله مهم و پیچیده‌ای است؛ چون با توجه به نوع و مدل پوشاک باید تغییر و تحول زیادی در خط تولید پوشاک ایجاد نمود. از همین رو دانشجوی مهندسی نساجی گرایش پوشاک نسبت به سایر گرایش‌های این رشته باید از دانش مهندسی صنایع و دانش مدیریت بهتر و بیشتری برخوردار باشد.
 
 
موقعیت‌ شغلی‌ در ایران :
 
صنعت‌ نساجی‌ بعد از نفت‌، بزرگترین‌ صنعت‌ کشور است‌. از سوی‌ دیگر باید توجه‌ داشت‌ که‌ صنعت‌ نساجی‌ به‌ دلیل‌ تنوع‌ خود، بازار جذب‌ وسیعی‌ دارد. یک‌ مهندس‌ نساجی‌ می‌تواند در کارخانجات‌ نساجی‌ به‌ عنوان‌ مدیر عامل‌، رئیس‌ کارخانه‌، مدیر تولید (مسؤول‌ سالن‌های‌ مختلف‌ ریسندگی‌ ، بافندگی‌، رنگرزی‌، چاپ‌ و تکمیل‌ زیر نظر این‌ مدیر کار می‌کنند)، مدیر بازرگانی‌ (مسؤول‌ بازاریابی‌، مسؤول‌ فروش‌ و مسؤول‌ تدارکات‌ در این‌ بخش‌ فعالیت‌ دارند)، مدیر مهندسی‌ صنعتی‌ (مسؤولان‌ آزمایشگاه‌های‌ مختلف‌ و کارشناسان‌ کنترل‌ کیفیت‌ بخش‌های‌ مختلف‌ در این‌ حیطه‌کاری‌ فعالیت‌ می‌کنند) و مشاور کارخانه‌ (مشاور در امور مختلف‌ مانند خرید خط‌ تولید، طراحی‌ خط‌ تولید، تولید جنس‌ جدید، رفع‌ اشکالات‌ پیش‌آمده‌ در خط‌ تولید، خرید ماشین‌آلات‌ و بررسی‌ افزایش‌ انعطاف‌پذیری‌ آنها) فعالیت‌ کند یا با بخش‌ نساجی‌ مؤسسه‌ استاندارد، اداره‌ نساجی‌ و پوشاک‌ وزارت‌ صنایع‌، بخش‌ نساجی‌ وزارت‌ کار (برای‌ بررسی‌ مسائل‌ کارگری‌، کم‌ کردن‌ ضایعات‌ و افزایش‌ تولید و بهره‌وری‌)، بخش‌ نساجی‌ وزارت‌ دادگستری‌ (برای‌ تعیین‌ قیمت‌ کارخانجات‌ ورشکسته‌ و برآورد کردن‌ قیمت‌ کالاهای‌ نساجی‌)، سازمان‌ پژوهش‌های‌ علمی‌ و صنعتی‌ و مراکز تحقیقاتی‌ مانند مرکز تحقیقات‌ جهاد کشاورزی‌ همکاری‌ نماید.فارغ‌التحصیل گرایش پوشاک نیز می‌تواند در یک واحد صنعتی به یاری دانش و توانایی‌هایش، کالایی استاندارد و با کیفیت خوب تولید کند؛ کالایی که در بازار داخلی و حتی خارجی توان رقابت با مدل‌های مشابه را داشته باشد. به همین خاطر بسیاری از واحدهای صنعتی معروف تولید پوشاک ایران از ایجاد این گرایش استقبال کرده‌اند.از سوی دیگر، می‌تواند با یک سرمایه نسبتاً کم، یک واحد تولیدی کوچک دایر کند و برای خودش فعالیت نماید؛ کاری که با توجه به اینکه در ابتدای کار سرمایه نسبتاً کمی می‌خواهد، ارزش افزوده بسیاری دارد.
 
دروس اصلی و تخصصی گرایش پوشاک:
 
شیمی آلی، نقشه‌کشی صنعتی، ریاضیات مهندسی، انواع پارچه، مبانی مهندسی برق، فیزیک الیاف، تکنولوژی نساجی، تکنیک و تجزیه فنی بافت، مکاترونیک، تکمیل کالای نساجی، فرآیندهای رنگرزی و چاپ، کنترل کیفیت آماری، کنترل کیفیت پوشاک، کاربرد کامپیوتر در پوشاک، اصول حسابداری و هزینه‌یابی، کنترل رنگ در پوشاک، صنعت پوشاک در جهان، مکانیک ساختمانی نخ و پارچه، اصول طراحی پوشاک، کارگاه اصول طراحی پوشاک، اصول برش و دوخت، مدیریت تولید پوشاک، طرح و محاسبه کارخانه پوشاک، تکنولوژی دوزندگی، ایجاد مشاغل کوچک، دینامیک پارچه / ماشین، منسوجات بی‌بافت، تاریخ لباس در ایران، قوانین کار و روابط صنعتی( بسیاری از درس‎های این رشته همراه با آزمایشگاه یا کارگاه است.)