ترموستات دستگاهی است که دمای سیستم را برای نگه‌داشتن آن در دمای مشخص، حس می‌کند. ترموستات این امر را با روشن و خاموش کردن سیستم گرمایشی یا سرمایشی، یا تنظیم جریان سیال مورد نیاز برای انتقال حرارت انجام می‌دهد. ترموستات‌ها در تمامی دستگاه‌ها یا سیستم‌هایی که تا رسیدن به دمای تنظیمی مشخصی، گرم یا سرد می‌کنند استفاده می‌شود. برای مثال گرمایش ساختمان، گرمایش مرکزی، کولر، سیستم HVAC، تجهیزات آشپزخانه شامل فر و فریزر و مراکز علمی و پزشکی.

   یک ترموستات معمولاً واحد اصلی کنترل سیستم سرمایشی یا گرمایش است. ترموستات‌ها را می‌توان به روش‌های مختلفی ساخت و ممکن است تعداد زیادی سنسور برای اندازه‌گیری دما، در آن استفاده شوند. خروجی سنسور در نهایت دستگاه‌های گرمایشی و سرمایشی را کنترل می‌کند. تجهیزات سرمایشی و گرمایشی تا رسیدن به نقطه تنظیم‌شده، با تمام توان خود کار می‌کنند و بعد از رسیدن به دما، خاموش می‌شوند. ممکن است ترموستات فرکانس تغییر بیشینه‌ای داشته باشد یا در اطراف و نزدیکی دمای تنظیم‌شده، سیستم گرمایشی یا سرمایشی را خاموش روشن کند که باعث جلوگیری از صدمه دیدن تجهیزات به‌وسیله تغییرات زیاد می‌شود.

   واژه ترموستات از دو واژه یونانی به معانی داغ و ثابت ایستادن گرفته شده است.