شبکه هوشمند یک شبکه الکتریکی است که شامل بسیاری از اندازه‌گیری‌های انرژی شامل اندازه‌گیری هوشمند، تجهیزات هوشمند، منابع انرژی تجدید پذیر و منابع انرژی کارآمد است. شرایط توان الکتریکی و کنترل تولید و توزیع برق، جنبه‌های شبکه هوشمند هستند.

   سیاست شبکه هوشمند در اروپا به‌عنوان برنامه فناوری اروپایی شبکه هوشمند نظام بندی شده است.

مشخصه‌های شبکه هوشمند

   شبکه هوشمند معرف پاسخ هدف‌دار به چالش تهیه برق است. به دلیل گستره فاکتورهای متفاوت، دسته‌بندی‌های بی‌شماری وجود داشته و تعریف یکسانی وجود ندارد. یکی از دسته‌بندی‌ها به شرح زیر است:

1. اطمینان: شبکه هوشمند از فناوری‌هایی استفاده می‌کند که باعث بهبود ردیابی شکست و خود بهبودپذیری شبکه بدون مداخله فناوری‌ها می‌شود. این امر، اطمینان بیشتری از تولید برق و کاهش آسیب‌پذیری نسبت به بلایای طبیعی می‌شود.
2. انعطاف‌پذیری: نسل بعدی انتقال و توزیع زیرساخت‌ها بهتر می‌توانند جریان‌های دوطرفه را کنترل کنند و به توزیع پراکنده مانند تولید از پنل های فتوولتاییک روی بام و همچنین استفاده از سلول‌های سوختی و ... اجازه دهند.
3. راندمان: با گسترش شبکه هوشمند، افزایش راندمان کلی نیز انتظار می‌رود. با مواردی شامل مدیریت طرف تقاضا، مانند خاموش کردن کولر در مواقع پیک مصرفی، می‌تواند باعث کاهش هزینه بسیاری شود.
4. تعادل بار: بار کلی متصل به شبکه برق می‌تواند با زمان بسیار تغییر کند. با وجود اینکه بار کلی مجموع بار مشتریان است، ولیکن بار کلی ثابت نیست و به‌آرامی تغییر می‌کند.
5. سطح پیک و هزینه استفاده از زمان: برای کاهش تقاضا در زمان‌های پیک، ارتباطات و اندازه‌گیری دستگاه‌های موجود در منازل و شرکت‌ها، هنگامی‌که تقاضای انرژی زیاد است، اطلاع‌رسانی می‌کند. همچنین توانایی کاهش مصرف به‌واسطه ارتباط تجهیزات برای جلوگیری از بار اضافه را دارد.
6. پایداری: انعطاف‌پذیری بیشتر شبکه هوشمند، اجازه نفوذ بیشتر به منابع انرژی تجدید پذیر مانند انرژی خورشیدی و انرژی بادی بدون افزودن ذخیره انرژی می‌دهد.
7. فعال کردن بازار: شبکه هوشمند اجازه ارتباط سامانمند بین مشتری و تأمین‌کننده را می‌دهد.
8. پشتیبانی پاسخ تقاضا: پاسخ تقاضا به ژنراتورها و بارگذاری‌ها اجازه تعامل برای ارضای تقاضا را می‌دهد.