اجکتور چیست؟

   اژكتورها (اجکتورها) داراي يك شيپوره همگرا-واگراي دروني هستند. اجكتور نام عمومي جتي است كه قادر به تخليه محصولات مختلف در فازهای گازي، محلول و جامد (پودر، گرانول يا لجن) بوده و داراي اسامي مختلفي مانند پمپ جت خلاء، ترمو كمپرسور، اسكرابر گاز و غيره مي باشد. تئوري عملياتي انواع اجکتورها مشابه یکدیگر مي باشد. اجكتورها تا حدودي قيمت هايي كمتر و هزينه نگهداري كمي نسبت به پمپ ها دارند. سیال از یک سو وارد اجکتور شد و پس از عبور از گلوگاه اجکتور وارد خروجی می گردد. در دهانه خروجی سرعت مخلوط خروجی کمتر از سرعت سیال در ورودی اجکتور می باشد اما در هر صورت سرعت سیال خروجی بيشتر از سرعت صوت در خروجی اجکتور مي باشد.

   اجكتور يا اينجکتور، تجهيزی که قادر است با ايجاد خلا، جريان گاز، مايع و يا جامد مانند پودر، گرانول و لجن را انتقال دهد و اساس کار آن بر پايه تبديل انرژی سرعتی و فشاری به يکديگر است.

اجکتورها یکی از دستگاههای مهم مورد استفاده در صنایع می باشند. اجکتورها دو وظیفه عمده بر عهده دارند که عبارت است از ایجاد خلأ و تخلیه گازها و دیگر مخلوط کردن سیالات می باشد.

در بکارگیری و طراحی اجکتور هر یک از وظایف فوق و یا هر دو با هم می تواند مد نظر قرارگیرد. به عنوان مثال در صنایع غذایی برای بهبود کیفیت کنسانتره میوه ها و همچنین افزایش ظرفیت واحد از شرایط تحت خلأ استفاده می شود و همچنین در پالایشگاهها برای جدا کردن مواد نفتی سنگین که دمای جوش بالا دارند از تقطیر تحت خلأ استفاده می کنند که برای ایجاد خلأ می توان از اجکتور استفاده کرد. در بعضی موارد از اجکتور برای مخلوط مایعات و گازها و مایعات استفاده می شود و همچنین برای جدا کردن ذرات معلق در گازها آنها را با مایعات مخلوط می کنند که برای این کار از اجکتور استفاده می شود. اجکتور کاربردهای تازه ای نیز پیدا کرده که به عنوان نمونه می توان به جایگزینی اجکتور با کمپرسور در یک سیکل تبرید اشاره کرد.

برای ایجاد خلأ از دستگاههای دیگری نیز استفاده می کنند که متداولترین آنها پمپ های خلأ می باشد این دستگاه ها به علت ظرفیت محدود تخلیه و همچنین داشتن قسمتهای مکانیکی متحرک زیاد هزینه نصب و تعمیر و نگهداری بالایی دارند.

تعریف اجکتور:

اجکتور دستگاهی برای مکش، انتقال، تراکم و يا اختلاط گازها، بخارات، مايعات و حتی ذرات جامد می باشد که در آن انرژي پتانسيل يک سيال محرک (گاز يا مايع) فشار بالا با گذشتن از يک نازل، به انرژي جنبشی تبديل شده و با کاهش فشار استاتيک می تواند ماده ثانويه ای را مکش کند. در نتيجه سيال محرک و ماده ثانويه در ديفيوزر با يکديگر مخلوط شده و متراکم می گردند.چون اعمال تغییرات فشار و سرعت داخل این وسیله به خاطر حرکت سیال در داخل کانال های واگرا و همگراست. لذا آن را جزء دسته کمپرسورهای سیالی می دانند. گاهی اجکتور را جت اجکتور ( Jet ejector) می نامند. دلیل این نامگذاری فوران یا حالت پرتاب سیال در قسمت ورودی و خروجی آن است.

اجکتورها گازها و بخارات را زمانیکه اختلاط گازها یا بخارات با سیال راندمانی امکانپذیر باشد ؛ از یک فضای خالی خارج کرده و آن ها را برای تخلیه کردن در یک فشاری بالاتر متراکم می نماید.

به طور كلي اجكتورها وسايلي هستند كه براي ايجاد خلاء در محفظههاي بسته مورد استفاده قرار ميگيرند. اجكتورها نوعي پمپ خلاء يا كمپرسور خلاء هستند، ليكن در ساختمان آنها هيچگونه قطعه متحرك مكانيكي وجود ندارد. لذا تعميرات و نگهداري آنها ساده و كم هزينه است. بنابراين از لحاظ اقتصادي، اجكتورها در مقايسه با انواع پمپهاي خلاء وسيلهاي مناسب و با صرفه براي توليد خلاء ميباشند.