چکیده:

   واژه پلیمر از کلمات یونانی poly به معنای بسپار و meros به معنای قسمت گرفته شده است. بَسپار یا پلیمر polymer)) ماده‌ای شامل مولکول‌های بزرگی است که از به هم پیوستن واحدهای کوچک تکرار شونده که تکپار یا مونومر نامیده می‌شود، ساخته شده است.

مقدمه:  

     پليمرها، ابرمولکول هايي با وزن مولکولي بسيار بالا هستند. پليمرها ممکن است آلي (organic ) غيرآلي (inorganic) يا آلي ـ فلزي (organometallic) باشند. و ازديدگاه نحوه ي به وجود آمدن ممکن است مصنوعي يا طبيعي باشند. پليمرها ازجمله ي مواد ضروري براي بسياري از صنايع از جمله: چسب ها، مصالح ساختماني، کاغذ، لباس، الياف، پوشش ها، پلاستيک ها، سراميک، بتون، کريستال مايع، مقاومت هاي نوري و ...هستند. پليمرها درعلومي همچون: تغذيه، مهندسي، بيولوژي، داروسازي، کامپيوتر، اکتشافات فضايي، بهداشت و محيط زيست اهميت دارد.
پليمرهاي غيرآلي که به صورت طبيعي وجود دارند شامل: الماس ها، گرافيت، آزبست (پنبه ي نسوز )، شن، عقيق، فلدسپار، ميکا، کوارتز، تالک و ... مي شوند.
   پليمرهاي آلي که به صورت طبيعي يافت مي شود عبارت اند از: پلي ساکاريدها (پلي کربوهيدرات ها )مانند: نشاسته، سلولز، نوکلئيک اسيدها و پروتئين ها.
پليمرهاي غيرآلي، مصنوعي عبارت اند از: نيتريد بور (Boron nitride )، بتون (Concrete )، بسياري از ابر رسانه هاي دما بالا و شماري از شيشه ها.
پلي سيلوکسين ها (Polysi loxanes )که به سيلوکسين نيز معروف اند، نمونه اي از پليمرهاي آلي ـ فلزي محسوب مي شود که به صورت مصنوعي تهيه مي گردد. پليمرهاي مصنوعي که براي در ساختار برخي وسايل استفاده مي شود به طور قابل ملاحظه اي از فلزات سبک ترند. اين مواد به کاهش ميزان مصرف سوخت در وسايل نقليه و سفينه هاي فضايي کمک مي کند. زماني که به نسبت برابر وزني از پليمر به جاي فلز استفاده کنيم مواد پليمري حتي از فلز نيز بهتر کار مي کنند. مواد پليمري با پيشرفت هاي انجام شده توانايي استفاده براي اهداف مهندسي به عنوان مثال : يراق آلات، بلبرينگ ها و غشاهاي ساختاري را پيدا کرده اند.

نام گذاري (Nomenclature ):

   بسياري از پليمرها هم داراي نام معمولي و هم نام برپايه ي ساختارشان هستند. نام گذاري بر پايه ي ساختار به وسيله ي سازمان بين المللي شيمي محض و کاربردي (International Union of Pure and Applied Chemistry ) که به اختصار IUPAC ناميده مي شود پايه گذاري شده است.
بعضي از پليمرها به وسيله ي علامت اختصاري شان (واژه اي که از حروف اول چند واژه ايجاد شده ) شناخته مي شوند. بعضي از شرکت هاي توليد کننده ي مواد پليمري، نام هاي تجاري را براي توليدات پليمري خاصي که خود توليد کرده اند تعريف مي کنند. براي مثال پلي استر فرترل ( FortreL@polyester)شامل الياف پلي اتيلن کرفتالات ( PET) است. پليمرها معمولاً با نامگذاري سنتي ديده مي شوند مثلاً دايون، پلي استر، نايلون و ...

ساختار (Composition):

   ساختارهاي پليمري را مي توان به وسيله ي ساختارهاي ساده تر که در کل پليمر تکرار مي شوند، معرفي کرد. اين ساختارهاي شبيه به هم که در طي زنجيره ي پليمري تکرار شده اند را واحد تکرار شونده گويند. اين واحدهاي تکرار شونده را مونومريتر گويند. مونومرها با هم واکنش داده و پليمر را توليد مي کنند.