ارت سنج یا همان دستگاه تست مقاومت زمین شبیه میگر برای اندازه گیری مقاومت طراحی گردیده با این تفاوت که مقاومت زمین بسیار کمتر از عایقهای معمول است. در حقیقت رنج میگر در بازه مگا اهم و تستر مقاومت زمین در حدود اهم است. از دستگاه تست مقاومت زمین، معمولاً برای اندازه گیری مقاومت بین دو نقطه زمین در حدود 5 یا 10 اهم استفاده میکنند .این تجهیزات معمولاً دارای سه عدد کانکشن هستند که به کمک میله ای فلزی، امکان اتصال به زمین داشته و به الکترودهای جریان، زمین و پتانسیل شناخته میشوند.
در سایتهای کامپیوتری، زمین مناسب از دو بابت حائز اهمیت است :
- حفاظت در مقابل صاعقه و اضافه ولتاژها
- هم پتانسیل بودن تجهیزات نصبشده در سایت و كاركرد صحیح آنها بخصوص تجهیزات دیجیتال و انتقال دیتا با توجه به بكارگیری تجهیزات کامپیوتری جدید لازم است به موضوع ارت و روش اجرای اصولی آن اهمیت بیشتری داده شود تا در آینده از آسیب رسیدن به نیروی انسانی و تجهیزات کامپیوتری پیشگیری شده و از عملكرد صحیح تجهیزات اطمینان داشته باشیم.
لزوم استفاده از سیستم ارت :
به منظور حفاظت افراد و دستگاهها ، اضافه ولتاژهای تولید شده در بدنه كه باعث صدمه دیدن دستگاهها و افراد میشود، همچنین ولتاژهای بسیار زیاد و خطرناك، ناشی از برخورد صاعقه با دکلهای کامپیوتری را باید در جایی خنثی نماییم. به همین منظور استفاده از سیستم ارت و حفاظت از تجهیزات بسیار لازم و ضروری است. بعلاوه با افزایش استفاده از سامانههای دیجیتالی و حساس، لزوم بازنگری در طراحی، نصب و نگهداری سامانههای حفاظتی گراندینگ وجود دارد.
به طور خلاصه اهداف بكارگیری سیستم ارتینگ یا گراندینگ عبارتاند از:
- حفاظت و ایمنی جان انسان
- حفاظت و ایمنی وسایل و تجهیزات الكتریكی و الكترونیكی
- فراهم آوردن شرایط ایدهال جهت كار
- جلوگیری از ولتاژ تماسی
- حذف ولتاژ اضافی
- جلوگیری از ولتاژهای ناخواسته و صاعقه
- اطمینان از قابلیت كار الكتریكی
روشهای اجرای ارت یا زمین حفاظتی :
بطور كلی جهت اجرای ارت و سیستم حفاظتی دو روش كلی وجود دارد كه ذیلاً ضمن بیان آنها ، موارد استفاده و تجهیزات مورد نیاز هر روش و نحوه اجرای هر یك بیان میگردد.
- زمین عمقی :
در این روش كه یك روش معمول است، از چاه برای اجرای ارت استفاده می شود.
- زمین سطحی:
در این روش، سیستم ارت در سطح زمین برای مناطقی كه امكان حفاری عمیق در آنها وجود ندارد و یا در عمق حدود 80 سانتیمتر اجرا می گردد.
در مكان های زیر، از روش سطحی برای اجرای ارت استفاده می کنیم:
- فضای لازم و امكان حفاری در اطراف سایت وجود داشته باشد.
- ارتفاع از سطح دریا پائین باشد مانند شهرهای شمالی و جنوبی كشور.
- پستی و بلندی محوطه سایت كم باشد .
- فاصله بین دكل و سایت زیاد باشد .
با توجه به مزایای روش سطحی اجرای ارت به این روش ارجحیت دارد .
اجرای ارت به روش عمقی :
- انتخاب محل چاه ارت
چاه ارت را باید در جاهایی كه پایینترین سطح را داشته و احتمال دسترسی به رطوبت حتیالامكان در عمق كمتری وجود داشته باشد و یا در نقاطی كه بیشتر در معرض رطوبت و آب قرار دارند مانند زمینهای چمن، باغچهها و فضاهای سبز حفر نمود.
- عمق چاه
با توجه به مقاومت مخصوص زمین، عمق چاه از حداقل 4 متر تا 8 متر و قطر آن حدودا 80 سانتیمتر می تواند باشد. در زمین هایی كه با توجه به نوع خاك دارای مقاومت مخصوص كمتری هستند مانند خاكهای كشاورزی و رسی، عمق مورد نیاز برای حفاری كمتر بوده و در زمینهای شنی و سنگلاخی كه دارای مقاومت مخصوص بالاتری هستند، نیاز به حفر چاه با عمق بیشتر است. برای اندازه گیری مقاومت مخصوص خاك از دستگاه های خاص استفاده می گردد. در صورتی كه تا عمق 4 متر به رطوبت نرسیدیم و احتمال بدهیم در عمق بیشتر از 6 متر به رطوبت نخواهیم رسید نیازی نیست چاه را بیشتر از 6 متر حفر كنیم . بطور كلی عمق 6 متر و قطر حدود 80 سانتیمتر برای حفر چاه پیشنهاد می گردد.