پاکسازی میادین مین به وسیله انسان هم وقت گیر است و هم احتمال تلفات آن بسیار زیاد می باشد. یکی از روشهایی که كمترين احتمال تلفات در پاکسازی را دارا می باشد بکار گرفتن دستگاه های مینکوب در پاکسازی میادین مین می باشد. به این روش پاکسازی "پاکسازی با ماشین آلات "گفته می شود. مین کوب ها یکی از این وسایل هستند. این دستگاه ها با استفاده از سنگینی غلطک ها و یا ضربات دورانی و پی در پی چکش هایی که در جلوی دستگاه نصب گردیده باعث انفجار و یا متلاشی شدن مین ها گردیده و میادین مین را پاکسازی می نمایند. از محسنات این دستگاه هاداشتن حفاظ زرهی، استفاده از کمترین نفرات، بالا بودن ضریب پاکسازی وسرعت عمل در پاکسازی را می توان نام برد. در مین کوب های ضربه ای در جلوی زره پوش یا خودرو، محوری نصب گردیده و به این محور در فواصل مختلف زنجیرهایی متصل گشته است.

هنگامی که خودرو شروع بکار می نماید این محور را نیز فعال نموده و در نتیجه گردش محور زنجیرها شروع به گردش نموده و به زمین اصابت می نماید. بر اثر این ضربات مین های مدفون در زمين منفجر می گردند. اين زنجيرها بقدري قوي هستند كه در برابر انفجار مين هاي ضدنفر هيچگونه آسيبي نمي بينند. چنان چه زنجير در اثر انفجار اسيب ببيند به راحتي قابل تعويض مي باشد.

آشنایی با خودرو مین کوب Hydrema 910 MCV

پاکسازی مین همواره یکی از مشکلاتی است که کشور های مختلف جهان به خصوص کشور هایی که جنگ را تجربه کرده اند با آن مواجه هستند. بدین منظور روش های مختلفی برای پاکسازی تعریف شده که یکی از آن ها استفاده از خودرو های مین کوب است که توسط کشور های مختلفی ساخته می شوند. خودرو مین کوب Hydrema 910 MCV توسط کشور دانمارک و به منظور پاکسازی میادین مین در مناطق جنگی و استفاده توسط نیروهای صلحبان در سال 1996 طراحی وساخته شد. مکانیزم پاکسازی این مین کوب به صورت جمع شونده طراحی شده و از محور گردان دارای 72 ردیف زنجیر که در انتهای آن ها چکشی نصب شده تشکیل می شود که در صورت آسیب به هر یک به راحتی و به سرعت قابل جایگزینی هستند.

این روش پاکسازی اولین بار در در زمان جنگ جهانی دوم به کار گرفته شد. عرض مسیر پاکسازی شده توسط این سیستم 3.5 متر و سرعت پاکسازی آن 1.4 کیلومتر در ساعت است.

در پشت محور گردان صفحه ای فولادی قرار گرفته که به انفجار مین مقاوم است و تمامی قسمت های عقب خودرو را پوشش می دهد. این خودرو دارای کابینی تمام فولادی بوده که سرنشینان را در مقابل گلول های کالیبر 7.62 و انفجار مین در زیر بدنه محافطت می کند و ظرفیت سه سرنشین را دارد. از آنجایی که این خودرو برای پاکسازی مین به سمت عقب و در حالت معمول به سمت جلو حرکت می کند کابین آن از دو بخش کنترلی مجزا و در جهت مخالف هم برخوردار است. 910 Hyrema مجهز به دو پیشرانه دیزل توربوشارژ مدل Perkins 1006-6TW است که حداکثر توان 178 اسب بخار دارند . یکی از پیشرانه ها به منظور حرکت خودرو و دیگری برای به حرکت درآوردن محور سیستم پاکسازی به کار گرفته می شوند. چنان چه پیشرانه اصلی آسیب ببیند امکان استفاده از پیشرانه دوم برای به حرکت درآمدن خودرو وجود دارد. این خودرو دارای شاسی مفصلی است که در این نوع از شاسی قسمت عقب و جلوی خودرو توسط مفصلی به هم متصل می شوند که قدرت مانور وشعاع گردش بسیار مناسبی برای خودرو فراهم می کند. علاوه بر این ها یک وینچ نیز بر روی خودرو تعبیه شده است.

مشخصات کلی :
سال ورود به خدمت : 1996
کشور سازنده : دانمارک
خدمه : 1 نفر
وزن : 18.6 تن
طول : 9.18 متر
عرض :2.79 متر
ارتفاع : 2.7 متر
عرض مسیر پاکسازی شده : 3.5 متر
سرعت پاکسازی : 1.4 کیلومتر بر ساعت
پیشرانه : دو پیشرانه دیزل توربوشارژ مدل Perkins 1006-6TW diesel با توان 178 اسب بخار بر ای هر کدام
حداکثر سرعت : 35 کیلومتر
توانایی های حرکتی :
شیب : %60
شیب جانبی : %30
گام عمودی : 0.5 متر
عبور از گودال : 0.5 متر

آشنایی با خودرو مین کوب Aardvark

این خودرو به منظور پاکسازی میادین مین بر جای مانده از جنگ هایی در اروپا، آفریقا و خاورمیانه ( دو جنگ عراق و افغانستان) به کار گرفته شده و پس از 15 سال شرکت در عملیات پاکسازی هیچ خبری مبنی بر کشته یا مجروح شدن کاربران آن گزارش نشده است. این مین کوب در چندین مدل به تولید رسیده است اما مدلی که هم اکنون به تولید می رسد مدل ارتقا یافته Mk.4 است. مکانیزم پاکسازی مین کوب Aardvark از نوع زنجیر و چکش است که در آن از 72 ردیف زنجیر که چکش هایی در انتهای آن وصل شده، استفاده شده است. مکانیزم پاکسازی زنجیر وچکش برای اولین بار در جنگ جهانی دوم مورد استفاده قرار گرفت و عملکرد آن به این صورت است که تعدادی زنجیر به محوری متصل شده که با گردش آن و ایجاد نیروی گریز از مرکز به شدت با زمین برخورد می کنند که در نتیجه آن چکش های وصل شده در انتهای زنجیر ها به عمق مشخصی از خاک وارد شده و باعث انفجار مین ها می شوند. از جمله مزیت های این روش جایگزینی آسان و سریع زنجیر های آسیب دیده و امکان انتخاب نوع چکش با توجه به شرایط زمین و نفوذ پذیری آن است. سرعت گردش محور زنجیر ها در این مین کوب 300 دور در دقیقه است و مکانیزم پاکسازی آن امکان پاکسازی مسیری به عرض 3 متر را فراهم می کند. علاوه بر این Aardvark به سیستم هوشمند پاکسازی مجهز است که عمق و سرعت پاکسازی را به صورت لحظه ای کنترل می کند.

مین کوب Aardvark داری بدنه ای زره پوش است و علاوه بر این مجهز به یک سپر فولادی در قسمت عقبی مکانیزم پاکسازی است که بدنه را از موج و ترکش حاصل از انفجار مین محافظت می کند. این خودرو از کابین تمام زرهی برخوردار است که در مقابل گلول هایی با کالیبر پایین کاملا مقاوم است و سایر ویژگی های کابین طراحی V شکل قسمت زیرین به منظور حفاظت در برابر انفجار مین و استفاده از عایق های صوتی برای جلوگیری از انتقال صدای انفجار به داخل کابین را شامل می شود. علاوه بر این دو دریچه در سقف آن تعبیه شده تا امکان نصب تیربار های کالیبر 7.62 و 12.7 به منظور دفاع از خودرو فراهم شود. ظرفیت کابین با توجه به مدل مین کوب متفاوت است به طوری که در مدل Mk.4 ظرفیت آن یک خدمه و یک سرنشین است و در مدل Mk.3 ظرفیت آن یک خدمه به هماره دو سرنشین است. مین کوب Aardvark با استفاده از پیکره بندی نیمه شنی دار از قابلیت حرکتی مناسبی برخوردار است به طوری که امکان پاکسازی مین در زمین های شیب دار و گل آلود را دارد .پیشرانه این خودرو همانند کابین آن بسته به مدل متفاوت است. مدل Mk.4 از پیشرانه دیزل توربوشارژ با توان160 اسب بخار ساخت New Holland diesel بهره میبرد در حالی که مدل Mk.3 مجهز به پیشرانه ای ضعیفتر با توان 120 اسب بخار است. در هر دو مدل پیشرانه در قسمت مرکزی بدنه نصب شده و از حفاظت زرهی بالایی برخوردار است. در آخر این مین کوب با توجه به ابعاد و وزن 15.3 تنی خود قابلیت حمل توسط هواپیمای های ترابری نظامی نظیر C-130 را دارد.

مشخصات کلی :
کشور سازنده : انگلستان
شرکت سازنده : صنایع پاکسازی مین Aardvark
خدمه : 1 نفر
وزن : 15.3 تن
طول : 8.4 متر
عرض : 3.56 متر
ارتفاع : 3.19 متر
مکانیزم پاکسازی : زنجیر و چکش
عرض مسیر پاکسازی شده : 3متر
حداکثر سرعت پاکسازی : 15 کیلومتر بر ساعت
پیشرانه : دیزل توربوشارژ ساخت NewHolland diesel
حداکثر سرعت جاده ای : 20 کیلومتر بر ساعت
توانایی های حرکتی :
شیب : %33
شیب جانبی : %30
عبور از گودال : 0.5 متر

آشنایی با مين كوبه M1 Panther 

M1 Panther II وسيله اي براي تشخيص و كشف مين ها وپاكسازي ميادين مين مي باشد اين مين كوب بر اساس تانك آبرامز M1 مي باشد و جانشینه مين كوبه M60 Panther خودرو طراحی شده است برای رخنه به میادین مین در شرایط جنگی است. تنها 6 تا از این وسایل نقلیه مین روبی در خدمت ارتش ایالات متحده هستند. این مين كوب ها به طور تخصصي در بوسنی، کوزوو و عراق به خدمت گرفته شدند. بدنه اين خودرو ورژن اصلاح شده از تانک M1 آبرامز مي باشد برجک و به همراه روبناي كوچك تر جایگزین شده است. اين خودرو مي تواند به سرعت معابر در ميادين مين را پاكسازي كند.و جايگزين خوبي براي خنثي سازي مين ها با دست مي باشد. Panther II مي تواند در هر ساعت 4.6 متر مربع از ميادين مين را پاكسازي كند و دارای دو خدمه، از جمله راننده و فرمانده است. و هم به دو صورت دستي ويا از راه دور هدايت مي شود .و مي توان آن را از 800 متر دور تر كنترل كرد . و روش خوبي است براي كاهش خطر هاي جاني براي خدمه. كنترل از راه دور اين دستگاه به وسيله ي واحد اپراتور و واحد كنترل از طريق دوربين هاي مدار بسته مي باشد. دستگاه كنترل از راه دور اين مين كوب ابعادي در حد يك كيف دارد. همچنين براي دفاع در برابر نفرات پياده دشمن يك مسلسل با كاليبر 7.62 ميليمتري بر روي برجك فرماندهي خودرو نيز نصب شده است. وداراي سيستم پرتاپ نارنجك هاي دود زا dischargers نيز مي باشد. موتور اين خودرو 1500 اسب بخار قدرت دارد و بيشينه سرعت هم 72 كيلومتري در ساعت مي باشد.

 آشنایی با مين کوب Mine Wolf

يكي از مشكلات بعد از جنگ باقي ماندن تعداد زيادي مين است. مين هايي كه حتي بعد از گذشت سال ها هم چنان خطرناك هستند. اين مين ها هر ساله جان عده زيادي را گرفته يا آن ها را به طرز دلخراشي مجروح و ناقص مي كند. پاكسازي اين ميدان ها تاكنون افراد خنثي كننده را نيز به كشتن داده است در حالي كه هنوز ميليون ها مين حتي از زمان جنگ جهاني دوم باقي مانده است. در همين حال شركت Mine Wolf آلمان دستگاه هايي با همين نام ساخته است كه كار از بين بردن مين ها را انجام مي دهد و مي تواند با كنترل از راه دور و بدون حضور نيروي انساني و خطر براي او با سرعت ميدان را پاكسازي كند. Mine Wolf براي اين كار از ميدان مين عبور كرده و آنها را منفجر مي كند. ماشين هاي Mine Wolf براي اين هدف در مقابل مين 10 كيلوگرمي ضد تانك نيز مقاوم است و با دستگاه مخصوص نصب شده روي آن مي تواند مين هاي زير خاك را نيز بيرون بكشد.

مین کوب های ایرانی

ما در ایران مین کوب های خوبی ساختیم برای مثال مین کوب تفتان  1 و2 که در مدل اول دارای مکانیزم پاکسازی کوبشی و در مدل دوم دارای مکانیزم پاکسازی محور گردان با زنجير و چكش است. مین کوب تفتان جزء مین کوب هایی هستند که در مناطق جنگی کارایی ندارن و در حقیقت در زمان صلح به پاکسازی میادین اقدام می کنند و بیشتر به درد نیروهای صلحبان میخورن!

مين كوب تفتان يك:
خودروي زرهي تفتان 1 قادر است مين هاي ضد تانك ،ضد خودرو و ضد نفر را پاكسازي نموده و در برابر انفجار مقاومت نمايد. عمق پاكسازي اين خودرو 30سانتي متر و عرض پاكسازي 3 متر مي باشد. در حين انجام عمليات پاكسازي اپراتور آن نيز كاملاً از خطر انفجار مصون مي ماند. استفاده از اين دستگاه جهت پاكسازي ميادين مين، باعث حفظ جان افراد و افزايش سرعت پاكسازي مي گردد.

ویژگیهای خودرو زرهی تفتان 1:
-شني دار
-عملكرد خودكار
-بدنه زرهي
-قابليت جابجايي زياد
-شرايط مطلوب خدمه

مشخصات فني مين كوب تفتان 1
حداكثر قدرت پاكسازي و انفجار مين:15 كيلوگرم تي ان تي
عمق پاكسازي:30 سانتيمتر
عرض پاكسازي:04/3 متر
مكانيزم پاكسازي:كوبشي
سرعت پاكسازي:در سطح 4-2 كيلومتر در ساعت
محرك خودرو:بولدوزر
محرك وسيله نقليه:موتور گازوئيلي
سيستم محافظ خودرو:زرهي
موتور محرك شفت:رك شفت:موتور ديزلي 240 اسب
سيستم انتقال نيرو:هيدرواستاتيك
سيستم كنترل از راه دور:قابليت نصب دارد
خدمه:2 نفر
كابين:زرهي با شيشه ضد انفجار

مین کوب تفتان 2:
خودرو زرهي تفتان 2 از قابليت بالاي عملياتي در ميدان هاي مختلف آلوده به مين برخوردار مي باشد.
از ويژگيهاي بارز مينكوب تفتان 2 موارد ذير مي باشد:
- شاسي و بدنه و تجهيزات مينكوبي كاملاً زرهي
- قابليت مانور عملياتي بالا نسبت به نمونه هاي مشابه.
- توانايي انهدام مينهاي ضد نفر و قويترين مينهاي ضد تانك
- بكارگيري آسان و عدم نياز به آموزشهاي طولاني اپراتوري
- استفاده از تجهيزات و قطعات استاندارد موجود در بازار داخلي
- پاكسازي با عرض بيش از 3 متر به عمق 30 سانتي متر.
- كنترل عمق پاكسازي خودكار

مشخصات فني مينكوب تفتان 2
نوع موتور:بنز OM 355 A
قدرت موتور:280 اسب بخار
سيستم انتقال قدرت:مكانيكي و هيدرواستاتيكي
نوع كابين:تمام زرهي با شيشه ضد انفجار
تعداد خدمه:2نفر
وزن:25 تن
مكانيزم پاكسازي:محور گردان با زنجير و چكش
حداكثر قدرت انفجار مين:10 كيلوگرم تي ان تي
عرض پاكسازي:3متر
عمق پاكسازي:30سانتيمتر
سرعت پاكسازي:3-2 كيلومتر در ساعت
حداكثر سرعت:15 كيلومتر در ساعت

اصولا مین کوب مناسب دو ویژگی داره :
1- بدنه ای زرهی و مقاوم به انفجار
2- مکانیزم پاکسازی مناسب که عمق و عرض پاکسازی مناسبی ارائه بده
که هر دو این ها در مین کوب های ایرانی تفتان هست!

مین کوب زرهی ایران بر پایه شاسی تی 55

در صلح این مین کوب ها 60 درصد مین ها را منفجر می کنند و 20 درصد را به عمق پایین تر می برند و 20 درصد دیگر را نصفه و لبه پیرده آماده انفجار می کنند. تخریب چی ها بیشتر ترجیح می دهند بدون این وسایل کار کنیم چرا که اولا نظم میدان را بهم می زند در ادامه خطر مین های ناقص را بیشتر می کند. البته در زمین صاف باز امکان مانور برای پاکسازی خیلی بیشتر است. ابتدا مین کوب چند بار رد می شود سپس بلدوزر یا لودر خاک را برداشت می کند و با ماشین های شبیه الک از هرگونه شی اضافی را خارج می کنند. در نهایت بعد از  چندین تست زمین آماده تحویل می شود. از سوی دیگر همه زمین ها صاف نیستند، نی زار، باتلاق، سطح شیب دار و کوه در این موارد انسان بی دفاع باید به جنگ مین زنگ زده می رود. از سوی دیگر باید فکری به حال پوشش گیاهی بعد از مین روبی نیز باید انجام شود و اگر نه خاک مدام بلند می شود و زمین های اطراف و مردم اطراف آسیب می بینند.