شیر وسیله ای است که در کنترل کردن جریان و فشار سیالات استفاده می شود. بر اساس تعریف ثبت شده در استاندارد  ISA-S75.05 شیر کنترل (CONTROL VALVE) ابزاری است که با اعمال نیرویی غیر از نیروی دست عمل می کند. کنترل ولو یا شیر کنترل به تنظیم میزان جریان سیال در یک سیستم کنترل فرایندی می پردازد، کنترل ولو شامل یک شیر می باشد که به یک مکانیزم محرکه، که توانایی تغییر عامل کنترل کننده سیال را دارد وصل است. این تغییری که شیرهای کنترل هیدرولیکی ایجاد می کنند بر اساس سیگنالی است که  این شیرها از سیستم کنترل دریافت می کند.

این شیرها برای جریان های کم می باشد و سه راهه ساخته می شوند : شیر های پیسوار از این نوع هستند . این نوع شیرها تشکیل شده از میله ای که در میان آن حفره ای برای عبور جریان آب به وجود آورده شده است و در میان یک محفظه ای که در سطح داخلی آن ماشین کاری و پرداخت شده , قرار گرفته است .

شیر سوزنی که اسم خود را از شکل دیسک و نشیمنگاه خود گرفته از لحاظ ساختمان و طرز کار جزو خانواده شیرهای کروی می باشد با این شیرها می توان کنترل دقیق جریان سیال را به خصوص در لوله های باریک و ظریف برقرار کرد. ساختمان این شیر طوری است که جریان به یک حفره کوچک هدایت می شود و پس از چرخش °90 به نوک یک مخروط هدایت می شود و  جریان از بین این حفره و یک قطعه سوزنی شکل به خروجی راه می یابد .

شیر وسیله ای است که برای مهار کردن جریان و فشار سیالات به کار می رود. اولین شیرهایی که بهوسیله انسان اختراع شد، همان چیزی است که اکنون به عنوان (دریچه) آببند میشناسیم. دریچهای که با گذاشتن یا برداشتن آن در مسیر آب، جریان را بسته، باز یا نیمه باز می گذاشتند. شیرهای دروازهای امروزی در واقع همان آب بند های قدیمی هستند.

   شیرهای كنترل فشار وسیله‌ای در سیستم‌های هیدرولیك می‌باشند كه توسط آن‌ها می‌توان فشار سیستم را تعیین، محدود و یا كاهش داد و به‌طور كل فشار سیستم تحت تأثیر آن‌ها قرار می‌گیرد. شیرهای فشارشکن (P.R.V) به‌طور اتوماتیک فشار زیاد و متغیر ورودی را به فشار کم و ثابت خروجی تبدیل می‌کند. چنانچه در شبکه بعد از شیر فشارشکن مصرف آب وجود نداشته باشد برای جلوگیری از انباشته شدن فشار استاتیک شیر فشارشکن به‌طور اتوماتیک جریان را قطع می‌کند. استفاده از این شیرها سهولت بهره‌برداری از شبکه و خطوط انتقال حذف هزینه‌های هنگفت خرید زمین و ساخت مخازن فشارشکن را در بردارد و نیز با کاهش فشارهای ناخواسته در شبکه‌ها و خطوط انتقال به مقدار زیادی از هدر رفتن سیال جلوگیری می‌کند.

   شیر اطمینان شیری است که وظیفه افزایش ایمنی یک نیروگاه حرارتی - هیدرولیک را دارد. شیرهای اطمینان فشار (PSV) مثالی از شیرهای اطمینان هستند که به صورت خودکار هنگامی که فشار یا دمای دیگ بخار، مخازن تحت فشار، و یا سیستم های دیگر، بیش از حد مجاز تعیین شده است، یک ماده از آن آزاد می کنددو نوع کلی از حفاظت که در صنعت با آن روبرو هستند، عبارتند از: حفاظت حرارتی و حفاظت جریان. وقتی شيراطمينان در حالت كاملاً باز قرار مي گيرد و حداكثر ظرفيت تخليه خود را داشته باشد، بالاترین فشار بوجود می آید. پایین ترین فشار، مقدار اختلاف فشار پايين تر از نقطه تنظيم شير اطمينان است كه جهت بسته شدن محكم و كامل شير اطمينان پس از باز شدن و سپس برگشت سيستم به فشار عادي مورد احتياج است.

شیرهای اطمینان برای حفاظت و ایمنی دستگاه ها روی تمام دیگ های بخار نصب می شوند. شیرهای اطمینان روی درام دیگ بخار، هدرهای خروجی سوپرهیترها و ری هیترها نصب می شوند و تعداد آنها بستگی به اندازه و طرح دیگ بخار دارد. شیر اطمینان سوپر هیتر، قبل از سوپاپ های اصلی و یک طرفه دیگ بخار قرار گرفته اند.