عباس محمدی، مدیرگروه دیده بان كوهستان با اشاره به اهمیت روز جهانی کوه های پاک به ایجاد ساز و کاری در خصوص حفظ حریم کوه ها و عدم تخریب محیط های کوهستانی افزود: اغلب کوه های کشور در معرض 3 عامل عمده هستند که به تخریب روز افزون آنها کمک کرده است این 3 عامل عبارتند از:
- چرای بیرویه دام
- عملیات عمرانی بدون ارزیابی زیستمحیطی
- گردشگری ناپایدار
در بین این 3 عامل چرای بی رویه دام بیش از هر عامل دیگری به تخریب کوهها دامن زده بهطوری كه اكنون كمتر محیط كوهستانی در كشور یافت میشود كه از تخریبهای ناشی از چرای دام در امان مانده باشد. این به گونه ای است که اغلب محیطهای كوهستانی كه تا 10سال پیش پوشیده از گیاه بود اکنون تنها به صورت خاک لخت باقی مانده و باعث تخریب پوشش گیاهی كوهستان و فرسایش خاك ناشی از چرای دام شده است. به عنوان نمونه منطقه آذربایجان شرقی و شمال غرب ایران كه تا یك دهه پیش از بهترین پوشش گیاهی برخوردار بود اكنون به برهوت تبدیل شده است.
وی به تخریب پوشش گیاهی كوه دماوند هم اشاره كرد و گفت: متأسفانه به رغم آنكه چرای دام از مهر تا اردیبهشت ممنوع است در نبود نظارت و ناتوانی سازمان جنگلها و سازمان حفاظت محیطزیست دربهمنماه گذشته در منطقه لاسم در شرق نیز در كوههای چین كلاغ در شمال غرب دماوند گله در حال چرا بود درحالیكه در زمستان گیاهی برای چرا وجود ندارد. بخش جالب ماجرا اینجاست كه در اینباره حتی نامهای به سازمان محیطزیست و سازمان جنگلها نوشته شد اما به آن پاسخی داده نشده است.
مدیرگروه دیده بان كوهستان از فعالیتهای عمرانی نظیر راهسازی، معدنكاوی، خطوط انتقال نیرو وساخت وساز كه اغلب بدون ارزیابی زیستمحیطی واقعی و تحت عنوان توسعه صورت میگیرد بهعنوان دومین عامل تهدیدكننده كوهها نام برد و افزود: با آنكه كوهها مهمترین حوضههای آبخیز هستند اما در این محیطها عملیات عمرانی بیتوجه به حفظ مبانی آبخیزها انجام میشود. برای نمونه در منطقه دنا برای عبور و انتقال لوله گاز، در مواردی 40 تا 100عرض كوه را شكافتند تا خط لوله عبور كند؛ این درحالی است كه برای عبور لوله به مسیری حدود 3متر نیاز بود. درواقع پیمانكاران تعمد دارند حجم كار را اضافه كنند، این رویهای است كه باب شده و هیچ اهرم بازدارندهای هم برای توقف آن وجود ندارد.
محمدی گردشگری ناپایدار و ورزشهای كوهنوردی، اسكی بهویژه ورزش جدید «آفرود» را كه اخیرا در كشور باب شده از دیگر عوامل تهدیدكننده كوهها ذكر كرد و گفت كه چندی است كه ورزش آفرود در ایران باب شده و بر اساس آن با خودروهایی كه به وسایل خاص مجهز شدهاند در محیطهای كوهستانی از توچال تا دشت لوت تاختوتاز میكنند. این درحالی است كه تخریب و فرسایش خاك ناشی از این تاختوتازها بهحدی است كه خاك را تبدیل به پودر میكند و چیزی از آن باقی نمیماند.