یک دستگاه مکنده هوای بسیار بزرگ در وسط پارکی در روتردام قرار دارد که همه دود موجود در هوا یا حداقل مقدار قابل توجهی از آن را تصفیه می کند. این برج بزرگ ترین تصفیه کننده هوا در جهان است که یک میلیون متر مکعب هوا را در یک ساعت تصفیه میکند.
این برج بدون دود، حاصل یک همکاری بین طراح هلندی دان روزگارده (Daan Roosegaarde)، محقق دانشگاه تکنولوژی دلفت باب اورسم (Bob Ursem)، و یک شرکت تکنولوژی سبز در هلند به نام ENS است. برج فلزی با ۷ متر ارتفاع، حدود ۲۸ هزار متر مکعب هوا را در یک ساعت تصفیه میکند. برای تشریح بیشتر آن باید گفت که برج بدون دود تنها ۱۰ ساعت برای تمیز کردن هوای تمام استادیوم باغ میدان مدیسون(Madison Square Garden) زمان احتیاج دارد .روزگارده میگوید: ” وقتی که برج بدون دود سرپا است و کار میکند، میتوانید یک محدوده کوچک را تمیز کنید.”
برج بدون دود، این کار را با یونیزه کردن ذرات دود درون هوا انجام میدهد. ذراتی با قطر کوچک تر از ۱۰ میکرومتر (در حدود عرض یک تار پنبه) که به حد کافی برای تنفس کردن کوچک هستند و میتوانند با ورود به ششها و قلب مضر باشند، توسط این برج حذف می شود. در واقع یک سیستم تهویه شعاعی در بالای برج (که با انرژی باد تامین شده) هوای کثیف را میبلعد و آن را وارد محفظه ای میکند که در آن ذرات کوچک تر از ۱۵ میکرومتر دارای بار مثبت میشوند. ذرات دارای بار مثبت مانند تراشههای آهن که جذب یک آهن ربا میشوند، خود را به الکترودی با بار مخالف که در اتاقک قرار داده شده متصل میکنند. سپس هوای تمیز به منافذ خروجی قسمتهای پایینی برج رانده میشود، و این ساختار را با یک بالن هوای تمیز احاطه میکند. مزیت این روش این است که به علت باردار کردن ذرات با ولتاژ مثبت به جای منفی، مانند بسیاری دیگر از تصفیه کنندههای هوای یونی گاز ازن تولید نمیکند. البته تکنولوژی ارائه شده در برج بدون دود نیاز به ارائه در مقیاس بزرگ در نواحی شهری آلوده جهان خواهد داشت. علاوه بر این هر چند وقت یک بار این وسیله نیاز به تمیز کردن دارد و بیشتر در سیستمهای تمیز کننده بیمارستانی، گاراژهای پارکینگ و در طول کنار جادهها قابل استفاده است.
در حقیقت قرار بر این بوده که برج بدون دود هم یک شیء با طراحی ظاهری خاص و هم نوآوری تکنولوژیکی باشد. روزگارده برای طراحی پروژههای عجیب و مفید اجتماعی خود معروف است، او همان کسی است که بزرگراه هوشمند درخشان را در هلند طراحی کرد. او میگوید زیباسازی برج توجه گسترده ای را به سمت مسئله ای که به طور معمول تحت کاغذبازیها مخفی شده است، جلب میکند. او میگوید:
من از طراحیهایی که درباره صندلیها، میزها، لامپها، ماشینهای جدید و ساعتهای جدید است خسته شده ام. ما به حد کافی از اینها داشته ایم، بگذارید روی مسایل واقعی زندگی تمرکز کنیم.
روزگارده برای دو سال با اورسم و ENS ، شرکتی که برج را ساخت، همکاری کرد تا برج بدون دود عملی شود و حالا میگوید که مردم شیفته آن هستند. او اخیرا از بمبئی برای صحبت با مقامات رسمیدر مورد نصب برجهای مشابه در یک پارک، بازگشته است. همین طور مقامات رسمیدر مکزیکو، پاریس و پکن (شهر آلوده ای که الهام بخش این پروژه بود) به این پروژه علاقه مند هستند. او میگوید: “البته ما درخواستهای بسیاری از توسعه دهندگان املاک که میخواهند این برج را در بعضی نواحی ثروتمند آلوده قرار دهند دریافت کرده ایم و من در نظر دارم اکنون به آنها نه بگویم . فکر میکنم این برج باید در یک فضای عمومیباشد.”
روزگارده تصمیم دارد که یک تور بدون دود را در سالهای پیش رو آغاز کند تا بتواند تواناییهای برج را در شهرهای اطراف جهان نشان دهد. این در واقع یک سفر نمایشی است که او امیدوار است توجه بیشتری را به ماشینی که او معبد زیارتی هوای تمیز مینامد جلب کند.
روزگارده این را میپذیرد که برج او آخرین راه حل برای تمیز کردن هوای یک شهر نیست. او میگوید: ” هرکسی میداند راه حل واقعی خیلی اصولی تر از تمیز کردن یک سوراخ هوای تمیز در آسمان است.” او برج بدون دود را در شهری با شهروندانی که به عنوان نیروی محرک عمل میکنند، قدم اولیه در ابتدای راهی برای مقابله با آلودگی هوا میداند. او میگوید: “چطور میتوانیم شهری بسازیم که تا ده سال آینده این برجها دیگر در آن ضروری نباشند؟ این پلی در جهت راه حل این مسئله است.”