اسپیس اکس بالاخره ماهواره SES-9 را پرتاب کرد؛ اما موفق به فرود مرحله اول راکت نشد!!!

   پس از چهار بار لغو پرتاب، اسپیس اکس بالاخره موفق شد ماهواره مخابراتی SES-9 را در مدار قرار دهد. باوجود پرتاب موفقیت‌آمیز که هدف اصلی مأموریت بود، هدف ثانویه که فرود مرحله اول راکت روی سکوی شناور بود (مانوری جسورانه با توجه به پروفیل این مأموریت)، با شکست مواجه شد. البته قبل از مأموریت‌ هم اسپیس اکس اعلام کرده بود که شانس بازیافت مرحله اول راکت در این مأموریت خیلی کمتر است.

   راکت فالکن ۹ شرکت اسپیس اکس روز چهارم مارس، ساعت ۲۳:۳۵ به‌وقت گرینویچ (معادل ۰۳:۰۵ بامداد ۱۵ اسفند به‌وقت‌تهران) از پایگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال در فلوریدا پرتاب شد و ماهواره SES-9 را که متعلق به شرکت خدمات ماهواره‌ای SES مستقر در لوگزامبورک است، در مدار انتقال به مدار زمین-ثابت قرارداد. این بخش مأموریت دقیق و طبق برنامه پیش رفت و ماهواره در مدار صحیح راهی مدار نهایی شد و از مرحله دوم راکت فالکن ۹ جدا شد.

   تصویری از جدایش ماهواره SES-9 از مرحله دوم راکت فالکن ۹:

spacex-falcon-9-launch-ses-9-deploy.jpg

 

   فرود راکت همان‌طور که انتظار می‌رفت، موفقیت‌آمیز نبود.

   اسپیس اکس تلاش کرد که مرحله اول راکت فالکن ۹ را روی سکوی شناور «البته من هنوز دوستت دارم» بنشاند که با شکست مواجه شد. این سکو یکی از دو سکوی شناور بدون سرنشین شرکت اسپیس اکس است که بخشی از آزمایش جسورانه این شرکت برای توسعه راکت‌های قابل بازیافت است. این شرکت قبل اعلام کرده بود که شانس موفقیت کم است، اما بااینحال مأیوس نشدند و حداقل تلاش کردند تا این مانور را اجرا کنند.

حدود ۲/۵ دقیقه پس از پرتاب، مرحله اول راکت فالکن ۹ از مرحله بالایی جدا شد و دو بار موتور مرحله اول را روشن کرد تا در مسیر بازگشت برای فرود روی سکوی شناور در چند صد مایلی ساحل فلوریدا در اقیانوس اطلس قرار بگیرد. یک فید ویدئویی از سکوی شناور، نمایی خیره‌کننده از نزدیک شدن راکت به سکو را نمایش داد و بعد ویدئو قطع شد که درست قبل از برخورد راکت به سکو بود.

   در سه تلاش قبلی، راکت فالکن ۹ بسیار به موفقیت در فرود روی سکوی شناور نزدیک شد؛ اما هر بار به دلیلی عملیات شکست خورد و راکت از بین رفت. در دو مورد اول که کنترل راکت با مشکل مواجه شد و برخورد محکمی با سکو داشت. در تلاش سوم هم باوجود فرود نرم روی سکو و خاموش شدن موتور، به دلیل قفل نشدن یکی از پایه‌های فرود، راکت واژگون و منفجر شد.

   کمتر از سه ماه پیش، اسپیس موفق شد که مرحله اول راکت فالکن ۹ را روی سکویی در پایگاه کیپ کاناورال فلوریدا سالم بنشاند و برای اولین بار در تاریخ، مرحله اول یک راکت پس از یک پرتاب مداری بازیافت شد. نمایندگان اسپیس اکس ماه گذشته اعلام کردند که راکت بازیافت شده در پرتاب دسامبر ۲۰۱۵، کاملاً‌ سالم مانده بود و پس از بازیافت، در آزمایش‌های استاتیکی موتور هم عملکرد خوبی داشت. این راکت به‌احتمال‌زیاد سر از یک موزه درمی‌آورد. اما اسپیس اکس اعلام کرده راکت بعدی که بازیافت شود، در پرتاب‌های آینده مورداستفاده قرار خواهد گرفت.

   بااینکه عملیات فرود راکت روی سکو بیشترین توجه را معطوف خود کرد، هدف اصلی مأموریت پرتاب ماهواره SES-9 برای شرکت SES بود. نمایندگان شرکت اسپیس اکس در توضیح مأموریت، درباره این ماهواره نوشته‌اند:

ماهواره SES-9 به‌عنوان جایگزین و افزایش ظرفیت برای بازار به‌سرعت رو به رشد خدمات تلویزیونی، تجاری، مخابراتی و خدمات دولتی در آسیای شمال شرق، جنوب آسیا و اندونزی به کار گرفته خواهد شد… ظرفیت اضافه در ماهواره SES-9 به اپراتورهای پخش تلویزیونی به منازل کمک خواهد کرد که محتوای بیشتری را پخش کنند و ظرفیت کانال‌های SD و HDTV خود را به ۲۲ میلیون خانوار در گستره آسیا و اقیانوس آرام، در بازار‌هایی مانند هند، اندونزی و فیلیپین افزایش دهند.

   پرتاب موفقیت‌آمیز دیروز بعد از چهار بار لغو پرتاب در روزهای گذشته انجام شد. در ۲۴ و ۲۵ فوریه، پرتاب به دلیل مشکلاتی در بارگیری اکسیژن مایع لغو شد و در تلاش سوم در ۲۸ فوریه، به علت ورود یک قایق به محدوده غیرمجاز پرتاب با ۳۵ دقیقه تأخیر مواجه شد و افزایش دمای اکسیژن مایع در این مدت منجر به لغو پرتاب درست در ثانیه آخر شد. روز اول مارس هم قرار بود پرتاب انجام شود که به دلیل نگرانی‌هایی در ارتباط با بادهای شدید در ارتفاعات، لغو شد. بد نیست بدانید که بادهایی با سرعت ۷۰ متر بر ثانیه که در روز اول مارس در حال وزش در ارتفاعات بالای تروپوسفر بودند، برای راکت بسیار خطرناک هستند. چراکه راکت در این ارتفاع در رژیم پروازی مافوق صوت است و اختلالی در این حد می‌تواند بارهای ایرودینامیکی بزرگی را به راکت وارد کرده و سازه راکت را تهدید کند یا حداقل مسیر پرواز راکت را دچار خطای بزرگی کند که منجر به مصرف بیش‌ازحد سوخت و عدم موفقیت در قرار گرفتن در مدار مطلوب شود.

   پرتاب بعدی راکت فالکن ۹ در مأموریت باری هشتم به مقصد ایستگاه فضایی بین‌المللی خواهد بود و روز ۱۰ یا ۱۱ فروردین ۱۳۹۵ انجام خواهد شد. در این پرتاب قرار است دوباره تلاش برای بازیافت مرحله اول راکت انجام شود و شانس موفقیت در بازیافت بیشتر خواهد بود.

 

 

 

اطلاعات تکميلي

  • سازمانهاي وابسته: شرکت اسپیس اکس
  • حوزه کاربرد: اطلاعات عمومی

ماهواره SES-9