میزان رشد شتاب علمی کشور

داده‌های ارائه شده توسط پایگاه ISI از میزان رشد مقالات علمی 20 کشور در سال 2015 (3 شهریورماه جاری) نشان می‌دهد که ایران از لحاظ تولید مقالات علمی در رتبه دوم قرار دارد. ضمن آنکه ایران رتبه نخست جهانی را از نظر شتاب تولیدات مقالات علمی در سال 2015 کسب کرده است.

تعداد دانشگاه‌های برتر ایران   

گزارش لایدن تا سال 2012  هیچ دانشگاهی از ایران را در میان دانشگاه‌های برتر و حتی یک درصد برتر دنیا نیز قرار نداده بود ولی هم اکنون نام 14 دانشگاه ایرانی در این لیست درج شده است.

وضعیت رتبه‌بندی دانشگاه‌های ایران بر اساس پایگاه تایمز:

داده‌های تایمز نشان می‌دهد که در سال 2016 نسبت به 2012 رتبه ایران از نظر تعداد دانشگاه‌های موجود در بین دانشگاه‌های برتر دنیا 9 رتبه ارتقا یافته است.

رتبه بندی جهانی ایران از نظر تعداد دانشگاه‌ برتر در رتبه بندی تایمز

سهم دیپلماسی و مقالات یک درصد ایران

موضوع تولید علمی با مشارکت دانشمندان خارجی موضوعی است که در شاخص دیپلماسی علمی به آن پرداخته می‌شود. بر اساس گزارش پایگاه ISI میزان مشارکت دانشمندان ایران با محققان سایر کشورها برای تولید مقالات مشترک در سال 2011 حدود 17 درصد بوده که این میزان در سال‌های 2012 تا 2016 به ترتیب 18 درصد، 20 درصد، 21 درصد، 21 درصد و 22 درصد افزایش یافته است.

علاوه بر آن سهم مقالات ایران از مقالات یک درصد برتر بین المللی بر اساس پایگاه ISI‌ در سال 2015 به 1.43 درصد رسیده است. این میزان در سال 2011 حدود 57 صدم درصد گزارش شده بود.

رتبه جهانی ایران در شاخص نوآوری

گزارش 2016 «شاخص جهانی نوآوری» در حالی منتشر شده است که رتبه ایران در سال 2016 نسبت به سال 2015 به میزان 26 رتبه ارتقا یافته است. طبق گزارش مشترک موسسه «وایپو»، دانشگاه «اینسید» و دانشگاه «کرنل» ایران در شاخص نوآوری جایگاه 78 جهانی را در سال 2016 کسب کرده است. در این شاخص 128 کشور مورد ارزیابی قرار گرفت.

وضعیت زیر ساخت‌های پژوهشی کشور

زیر ساخت‌های پژوهشی مهمترین رکن توسعه علمی هر کشور هستند که بر این اساس وزارت علوم در سال 2013 تعداد 3500 آزمایشگاه را راه اندازی کرد که هم اکنون این عدد به 12 هزار و 594 آزمایشگاه رسیده است.

در سال 1390 تعداد 31 پارک‌ علم و فناوری و 113 مرکز رشد ایجاد شده بود و در سال 1395 تعداد پارک‌های علم و فناوری به 39 پارک و تعداد مراکز رشد به عدد 170 مرکز رسیده است. علی رغم آنکه تا سال 2012 هیج شرکت دانش بنیانی در پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد مستقر نشده بود ولی در سال 2014 تعداد 946 شرکت در این پارک‌ها و مراکز مستقر شدند.

با زیر ساخت‌ها و توانمندی‌های ایجاد شده قرارداد واگذاری امور پژوهشی 20 میدان نفتی بزرگ کشور با اعتبار بالغ بر هزار میلیارد تومان به 9 دانشگاه و پژوهشگاه برای افزایش ضریب ازدیاد برداشت از میادین نفتی منعقد شد ضمن آنکه قرار داد بین 12 دانشگاه و پژوهشگاه کشور با شرکت‌های ملی نفت، گاز و پتروشیمی با مبلغ 500 میلیارد تومان برای انجام پژوهش‌های کاربردی در حوزه صنایع پایین دستی و پتروشیمی به امضا رسید.

با توجه به این زیر ساخت‌ها رتبه ایران در برخی از رشته‌های علمی به شرح ذیل است: