پمپ دیافراگمی (diaphragm pump) که با نام پمپ غشایی (Membrane pump) هم شناخته می‌شود، پمپ جابجایی مثبتی است که از ترکیب عمل متقابل لاستیک، ترموپلاستیک یا دیافراگم تفلونی و شیرهای مناسب در هر دو طرف دیافراگم (شیر یک‌طرفه (check valve)، شیر پروانه‌ای (butterfly valves)، شیر فلپ (flap valves) یا هر نوع شیرهای قطع و وصل) برای پمپاژ سیال استفاده می‌کند.

سه نوع اصلی پمپ های دیافراگمی (diaphragm pump) عبارت‌اند از:

1. دسته اول پمپ‌هایی هستند که یک‌طرف دیافراگم به سیالی که قرار است پمپ شود و طرف دیگر با هوا یا سیال هیدرولیک بسته می‌شود. دیافراگم منعطف بوده و در نتیجه باعث افزایش یا کاهش حجم محفظه پمپ می‌شود. یک جفت شیر یک‌طرفه غیر قابل بازگشت از جریان معکوس سیال جلوگیری می‌کند.
2. دسته دوم از جابجایی حجمی مثبت استفاده می‌کنند که جابجا کننده اصلی دیافراگم، الکترومغناطیس، یا کاملاً مکانیکی است. این روش دیافراگم را منعطف می‌کند و یک‌طرف آن در مقابل هوای آزاد است.
3. دسته سوم دارای یک یا چند دیافراگم هستند که در هر دو طرف آن، سیالی که قرار است پمپ شود، قرار دارد. در این نوع نیز دیافراگم‌ها منعطف هستند و باعث تغییر حجم می‌شوند.

   هنگامی‌که حجم محفظه هرکدام از پمپ‌های یادشده در بالا، افزایش یابد، فشار کاهش می‌باید و سیال به محفظه کشیده می‌شود و سیالی که قبلاً کشیده شده است، بیرون داده می‌شود. نهایتاً، با بالا رفتن دیافراگم مجدداً سیال به محفظه کشیده می‌شود و سیکل کامل منی شود. این عمل شبیه به سیلندر در موتور احتراق داخلی است.

   دیافراگم الاستومر (elastometric) را می‌توان به‌عنوان درزبند چندکاره پویا استفاده کرد که می‌تواند بسیاری از محدودیت‌های روش‌های آب‌بندی را حذف کند. این دیافراگم‌ها چکه ندارند، اصطکاک کمی دارند و می‌توانند برای فشارهای کم ساخته شوند. با انتخاب ماده مناسب، دیافراگم‌ها می‌توانند در گستره بزرگی از فشار و دماها بدون نیاز به نگهداری و روان‌سازی کار کنند.

• مشخصه‌های پمپ دیافراگمی

   مشخصه‌های پمپ‌های دیافراگمی عبارت‌اند از:

1. دارای مکش خوب، برخی پمپ‌های کم‌فشار با نرخ دبی کمی هستند؛ مابقی دارای نرخ دبی زیاد هستند، که به قطر کاری مؤثر دیافراگم و طول حرکت آن بستگی دارد.
2. برای تخلیه فشار تا 1200 بار مناسب هستند.
3. برای ساخت قلب‌های مصنوعی استفاده می‌شوند.
4. برای درست کردن پمپ‌های هوا برای فیلترها بر آکواریوم‌های ماهی کوچک استفاده می‌شوند.
5. می‌توانند راندمانی تا حدود 97% داشته باشند.
6. توانایی خود نگه‌دارندگی دارند.
7. برای کار با مایعات بسیار لزج می‌توان استفاده کرد.