نام دیزلزیستی به یک سوخت دیزل باز میگردد که مبتنی بر روغن گیاهی یا چربی حیوانی شامل زنجیره بلند آلکیل استر(alkyl-ester). می باشد. دیزل زیستی عموما از واکنش شیمیایی یک چربی(مانند روغنهای گیاهی یا چربیهای حیوانی) با الکل بدست میآید. این سوخت میتواند بدون هیچ تغییری در موتورهای دیزل یا با هر مقدار در ترکیب با سایردیزلها بکار گرفته شود.
در حال حاضر لفظ «بیودیزل» بطور استاندارد برای «mono-alkyl ester» بکار برده میشود.
اغلب در محلهایعرضه سوخت مخلوطی از زیست دیزل به همراه یک دیزل مبتنی بر هیدروکربن ارائه میشود و آن را با نام B20 یا B100 و یا … عرضه میکنند که در آن، عدد کنار حرف B نشاندهنده درصد بیودیزل در سوخت مورد نظر است. بطور مثال در B20، حدود بیست درصد بیودیزل ومابقی دیزل مبتنی بر هیدروکربن قرار دارد. دیزلزیستی میتواند به شکل خالص آن B100 نامیده شود.
بیودیزل دارای خواص حلکنندگی متفاوت از دیزل پالایشگاهی دارد، و ممکن است سبب حل شدن بیشاز حد طبیعی واشرهای پلاستیکی طبیعی و شلنگ های پلاستیکی در یک کامیون (که اغلب پیشاز سال ۱۹۹۲ میلادی ساخته شدهاند) گردد، که این مشکل در موتورهای امروزی با تعویضآن ها برطرف شده است. همچنین بیودیزل سبب پایین ریختن مواد تهنشین شده در مخزن سوختگردد که این نیز به سبب قدر ت حل کنندهگی بالای آن است.
در انگلستان چندین شرکت راهآهن از بیودیزل ۲۰ درصد بعنوان سوخت لوکوموتیو استفاده میکنند. یک شرکت هوا نوردی در کشور چک از بیودیزل بعنوان سوخت موتور جت بهره میبرد. البته میتوان از بیودیزل برای گرم کردن نیز استفاده نمود که این موجب کاهش قابل ملاحظه انتشار گازهای گلخانهای گردد.
تاریخچه استفاده از بیودیزل
سابقه استفاده از بیودیزل در موتور دیزل به ساخت اولین موتورهای دیزل بازمیگردد. در واقع رودلف دیزل مخترع موتور دیزل برای اولین بار از روغن بادام برای بکار انداختن موتور دیزل خود استفاده نمود که این را می توان اولین استفاده از بیودیزل در موتور دیزل نام برد. همینطور شرکت فرانسوی اتو از روغن بادام درنمایشگاه جهانی پاریس در سال ۱۹۹۰ میلادی در موتور دیزل خود استفاده نمود. البته همه این موارد، یک سوخت زیستی بودند و به آن معنا که اشاره شد بیودیزل نبودند. پس از سال۱۹۲۰بود که دیزل پالایشگاهی جای روغنهای گیاهی را در موتورهای دیزل گرفت ولی درخلال جنگ جهانی دوم بسیاری از کشورها مجددا به روغن گیاهی بعنوان سوخت دیزل روی آوردند. در واقع در سال ۱۹۳۷ در یک دانشگاه بلژیک روشی را برای الکلیزه نمودن روغن گیاهی و تولید سوخت بیو دیزل ارائه نمود و این را میتوان اولین تولید بیودیزل نامبرد.
نام بیودیزل اولین بار در آمریكا در سال 1992 به وسیله مؤسسه ملی بیودیزل تعیین شد و این مؤسسه پیشقدم در تجاری كردن بیودیزل در آمریكا شد. از زمانی كه روغن سویا سهم عمده ای از روغن تولیدی در آمریكا را تشكیل داد توجه به این روغن به عنوان ماده اولیه برای تولید بیودیزل گسترش پیدا كرد.
در حال حاضر در كشور ایتالیا 90 درصد از تولید بیودیزل به عنوان سوخت گرمایی مورد استفاده قرار می گیرد در كشور استرالیا و آلمان بیودیزل به صورت خالص و بدون تركیب با سایر سوخت ها مورد استفاده قرارمی گیرد. در اروپا بیو دیزل از روغن های محصولات كشاورزی تولید و به صورت گسترده ای در انواع خودروهای دیزل استفاده می شود.
یك مؤسسه در هاوایی آمریكا از روغن های پسمانده رستوران ها كه بیش از 40 تن روغن در ماه می باشد بیودیزل تهیه كرده و برای استفاده در ادوات دیزل، خودروهای دیزل و سوخت كشتی ها عرضه می كند.
میزان تولید بیودیزل در سال 2006 در كشورهای صنعتی عبارت است از: آلمان 2681 هزارتن، ایتالیا 858 هزار تن، فرانسه 775 هزار تن، انگلیس 445 هزار تن و ... در مجموع در كشورهای اروپایی 6069 هزار تن بیودیزل در سال 2006 تولید و عرضه شده است.
در ایران نیز تولید سوخت های گیاهی از فاضلاب و زباله هایی كه منبع آلی دارند در سطح آزمایشگاهی در مواردی طراحی شده در حال بررسی و تحقیق است.