سیستم مدیریت ساختمان (BMS) یا سیستم اتوماسیون ساختمان (BAS) به سیستمی اطلاق می شود که در یک ساختمان نصب شده و از طریق اجزای خود کنترل قسمت های مختلف ساختمان و نمایش خروجی های مناسب را برای کاربر امکان پذیر می نماید. قسمت های مختلف تحت کنترل معمولا شامل تاسیسات مکانیکی و سیستم تهویه مطبوع (HVAC) و تجهیزات روشنایی بوده که می تواند به سیستم های ایمنی، آتش نشانی، تنظیم دسترسی، تامین برق اضطراری و … نیز تسری یابد. به طور کلی هدف از استفاده از سیستم های BMS در یک ساختمان تطبیق شرایط کارکرد اجزای مختلف با توجه به شرایط محیطی و نیاز ساختمان در آن زمان است.

در سیستم مدیریت ساختمان بسیاری از اعمالی که ساکنان از روی عادت و بصورت غیر ارادی انجام می دهند توسط سیستم های هوشمند انجام می گردد که باعث صرفه جویی در زمان و هزینه نیروی انسانی شده و بعلاوه کاشه مصارف انرژی، کاهش هزینه های انرژی، کاهش خطاپذیری و افزایش اثربخشی سیستم را به دنبال دارد .با بکارگیری انواع حسگرها در داخل و خارج ساختمان و با بکارگیری یک سیستم واحد می توان بصورت لحظه ای، کنترل تمامی شرایط آسایشی و امنیتی را در اختیار داشت و از آنها در جهت رسیدن به شرایط ایده آل استفاده کرد. برای این منظور، نیاز به تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری خاص می باشد که با گرد آوری اطلاعات محیطی و انتقال داده ها به سیستم مرکزی، روند کنترل و مدیریت ساختمان اجرا می گردد. در ساختمان های هوشمند با استفاده از سیستم خودکار کنترل روشنایی ساختمان، کنترل سیستم سرمایش و گرمایش، کنترل دوربین های مدار بسته، کنترل در ها، کنترل وضعیت های اضطراری همچون آتش سوزی، زلزله و بسیاری کنترل-های هوشمند دیگر، مصرف انرژی به نحو چشمگیری کاهش می یابد .ساختمان هوشمند، ساختمانی است که مجهز به یک زیرساختار ارتباطاتی قوی بود که می تواند به صورت مستمر نسبت به وضعیت های متغیر محیط عکس العمل نشان داده و خود را با آنها وفق دهد و همچنین به ساکنین ساختمان این اجازه را می دهد که از منابع موجود به صورت موثرتری استفاده کرده و امنیت و آسایش آنها را افزایش دهد .

امروزه با پیشرفت روزافزون تکنولوژی امکان مدیریت کلیه امور روزمره بوسیله سیستم های هوشمند و نرم افزارهای کاربردی در حال فراهم شدن است. این قابلیت در ساختمان و خدمات داخلی آن نیز جایگاه خود را پیدا کرده است. به همین دلیل اهمیت هوشمندسازی ساختمان در حال افزایش است.  سیستم مدیریت هوشمند ساختمان یا BMS) Building Management System) بر مبنای سلایق و خواسته های شخص استفاده کننده طراحی می شود و هر لحظه از زندگی ساکنان را مدیریت می کند و ساختمانی که مجهز به سیستم مدیریت BMS باشد اصطلاحاً ساختمان هوشمند گویند. برای مثال توانایی کنار زدن پرده از ابتدای صبح و با بیدار شدن فرد در یک خانه هوشمند، روشن کردن سیستم تهویه مطبوع، پخش موسیقی صبحگاهی منتخب، روشن کردن چای ساز، گرم کردن غذا، تنظیم نور داخلی منزل از ویژگی های این سیستم می باشد.

مزایای ساختمان هوشمند:
در کل وجود چنین سیستم هایی یک ویژگی رقابتی محسوب می شود و امکان فروش واحد مسکونی را در زمان کمتر و احتمالا با سود بیشتر فراهم می سازد. به علاوه با استفاده از این سیستم می توان در مصرف برق، گاز و ... صرفه جویی چشم گیری نموده و باعث کاهش خطاپذیری و افزایش اثربخشی و کاهش هزینه های جاری منزل شویم.و باعث میشود از منابع موجود به صورت اثرگذار تری استفاده شود. کنترل هوشمند صوت و تصویر، سیستم دزدگیر و اعلام حریق، درب باز کن هوشمند، کنترل هوشمند روشنایی، کنترل گرمایش و سرمایش، کنترل کرکره و پرده، هشدار وجود گازهای خطرناک، نظارت تصویری، کنترل از طریق تلفن و ... اشاره کرد.

هوشمندسازی یکپارچه ساختمان
با هوشمندسازی ساختمان می توانیم به طور چشم گیری تاثیر عواملی همچون خطای نیروی انسانی، نرخ وقایع و رخدادهای خارج از کنترل و سوانح کاهش دهیم واطمینان از عملکرد صحیح تاسیسات و تجهیزات ساختمان و بهبود امنیت عمومی ساختمان را افزایش دهیم. قابلیت عملکرد سیستم های مختلف جانبی یا سیستم های مدرن، مانند بویلرهای چگالشی، سیستم های خورشیدی، سیستم های تولید همزمان برق و حرارت (CHP) و … که دارای سیستم کنترل جداگانه می باشند به وسیله ایجاد ارتباط سیستم مورد نظر با سیستم مدیریت مرکزی وجود داشته و قابل تعریف در سیستم است.

زمان مناسب برای هوشمندسازی ساختمان:
درست است که امکان پیاده سازی سیستم هوشمند تنها برای ساختمان های در حال ساخت نیست و با دستیابی به دانش و توان ایجاد سیستم هوشمند در ساختمان پیش ساخته بدون نیاز به سیم کشی این امکان برای ساختمان های ساخته شده هم وجود دارد اما بهترین زمان برای اجرای این سیستم در زمان سیم کشی داخلی ساختمان در حال ساخت و با توجه پیش بینی های لازم آن می باشد.

یک سیستم مدیریت ساختمان اعمال زیر را انجام می دهد:
کنترل
نمایش
بهینه سازی

کارکرد کنترل مرکزی توسط یک سیستم در ساختمان معمولا برروی قسمت های زیر صورت می پذیرد:
- سیستم های قدرت (سیستم های ذخیره انرژی الکتریکی و تامین برق اضطراری)
- سیستم تامین روشنایی (تجهیزات روشنایی)

با استفاده از این سیستم می توان روشنایی قسمت های مختلف ساختمان را به صورت هوشمند کنترل کرد. کنترل روشنایی مانند روشن و خاموش نمودن خودکار یا از راه دور، تنظیم سطح نور، کاهش یا افزایش و همچنین تعیین و مشاهده وضعیت آنها از راه دور و بیرون ساختمان می­  باشد.

- سیستم تامین گرمایش و سرمایش و تهویه مطبوع (HVAC):
سیستم های سرمایشی و گرمایشی شامل دو بخش تقسیم می شوند:

تجهیزات مرکزی:(واقع در موتور خانه مانند:چیلر، آبگرم، پمپ های سیستم، برج خنک کن) 
تجهیزات محلی:(مانند:فن کوئل ها، کولرهای پنجره ای و هواسازه)

از طریق سیستم BMS می توان در زمان های مشخص تجهیزات مرکزی را از راه دور روشن و خاموش نمود و ضمنا با تغییرات شرایط محیطی تغییرات لازم مورد نیاز را انجام داد.همچنین این سیستم می تواند دمای اتاقها را به طور هوشمند کنترل کرده. خاموش نمودن تجهیزات در صورت عدم از دیگر توانایی های این سیستم می باشد.
- سیستم های ایمنی و بازدید (مانند بازرسی مکان های مختلف و سیستم اعلام سرقت، امکان دید قسمت های مختلف، سیستم مدار بسته و …)
- تنظیم دسترسی
- سیستم آتش نشانی (اعلام و اطفای حریق)
- کنترل آسانسورها و بالابرها
- سیستم آبرسانی (تنظیم دبی و فشار آب مناطق مختلف، قطع و وصل جریان آب در مواقع مختلف، امکان کنترل آبیاری فضای سبز و …)
- سیستم کنترل تأسیسات استخر، سونا و جکوزی
- در، پنجره، پرده و سایبان

بوسیله سیستم BMS می شود کار کنترل تجهیزات و مشاهده وضعیت آنان را انجام داد و دستورات لازم را در این باره صادر کرد و در صورتی که نیاز به طبقه بندی و زمان بندی داشتید می توانید با استفاده از حسگر اثر انگشت یا کارت مغناطیسی علاوه بر ایجاد ایمنی بیشتر به این موارد دسترسی پیدا کنید. موارد دیگری که هریک بسته به نیاز و زمینه فعالیت ساختمان و سطح درخواست کاربر قابل اجرا در سیستم می باشد.

 متداول ترین اجزای  سیستم BMS:
- سیستم کنترل مرکزی
- خطوط ارتباطی (BUS)
- نقاط دسترسی و کنترل کننده (Access Point)
- سنسور ها
- دیمرهای روشنایی
- تایمر ها
- پریزها
- نرم افزار سیستم
- WEB SERVER

اینترنت اشیا و BMS:
اینترنت اشیاء با استفاده از فنّاوری های بیسیم و ارتباط بین انسان و اشیاء یا اشیاء با اشیاء، می تواند کاربردهای فراوانی را در بخش های مختلف داشته باشد.این تکنولوژی با استفاده از معماری ابری شبکه ها، اپلیکیشن ها، سنسورها،رابط های انسانی و تحلیل اطلاعات داده شده، علاوه بر ایجاد ارزش، یک مدل بنیادین برای گسترش شهرهای هوشمند می باشد. یکی از زمینه هایی که بستر رشد سریع اینترنت اشیاء را فراهم می کند،خانه های هوشمند،دارای دستگاه های هوشمندی است که کاربردهایی مانند خودکار سازی خانه، کنترل روشنایی، آب و هوا، دستگاه های سرگرمی، سلامتی و ایمنی را در خود جای داده است که با استفاده از تکنولوژی هایی مانند بلوتوث، وای فای، زیگبی و ... با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند. BMS سکویی جهت عملکرد اینترنت اشیاء تجهیزات ساختمان است.با حضور اینترنت اشیاء در زندگی، نه تنها عملکردهای جدیدی به ساکنین ساختمان پیشنهاد می‌شود بلکه به صاحبان ساختمان اطلاعات جدیدی می دهد که در آنها ایجاد بینش می کند.حضور این دستگاه ها تا ابتدایی ترین سطوح زندگی خصوصی مردم باعث تولید و منتقل کردن حجم وسیعی از اطلاعات مهم و خصوصی می شود و چالش های فراوانی در بخش امنیت، صحت و محرمانگی اطلاعات به وجود می آورد.

ما همواره در زندگی روزمره خود با تعداد زیادی از دستگاه های هوشمند مانند گوشی های تلفن هوشمند، دستگاه های هوشمند تهویه مطبوع، دستگاههای هوشمند کنترل سلامتی و ... سر و کار داریم که هر کدام کاربردهای مختلفی در زندگی ما دارند. این دستگاه ها از نظر منابع سخت افزاری، نرم افزاری و قراردادهای ارتباطی تفاوت های زیادی با هم دارند. خانه هوشمند دارای تکنولوژی BMS به وسیله برقراری ارتباط تاثیرگذار و همکاری بین این دستگاه ها، یک شبکه توزیع شده نایکسان به وجود می آورد و از طریق روتر یا دروازه خروجی با شبکه خارجی مانند اینترنت متصل می گردند. خانه هوشمند محل جمع شدن کاربردهای مختلف تجهیزات و همکاری آنها با هم می باشد.این دستگاه ها به منظور ایجاد زندگی سالم، ایمن و راحت تر پدید آمده اند. اعمالی مانند کنترل روشنایی، کنترل لوازم خانگی، دستگاه های ایمنی، سامانه های نظارت تصویری، دستگاه های کنترل سلامتی و دستگاه های تهویه مطبوع از جمله این موارد می باشد. برای مثال نرم افزارهای تلفن های همراه می‌توانند به این دستگاه را به دستگاه کنترل از راه دور کرده و سرور های ابری به‌منزله زیرساختی برای اپلیکیشن و تلفن همراه عمل کنند. زیرساخت‌های ابری می توانند به وسیله پشتیبانی از استخراج هوشمند بخشی از اطلاعات که توسط BMS تولید می شوند، اطلاعات را تبدیل به یک دیدگاه کنند. با ایجاد پیوستگی میان اینترنت اشیاء و تولیدات سیستم تهویه ساختمان، تولیدکنندگان این تجهیزات می‌توانند اطلاعات بهنگام در باره تولیدات و خدماتشان جمع‌آوری کنند. سپس با درک و طبقه بندی این اطلاعات،یک نگاه جدید به فعالیت‌های خودکرده، کسب‌وکار تولید کرده و بازدهی را تولید یا تغییر دهند.

BMS در ایران:
بسیاری از شرکت های داخلی این نوع سیستم ها را با بهره گیری از زبان فارسی و متناسب با کاربرد آن در  داخل ایران،برنامه ریزی و  در قالب پنل های کاربردی دیواری وارد بازار کرده اند. هم چنین مدیریت و نظارت بر سیستم از طریق نرم افزارهای موبایلی امکان پذیر است وکاربر می تواند تمامی فرآیندهای تعریف شده را در منزل خود به راحتی از راه دور کنترل نماید. استفاده از این سیستم در ساختمان تنها مختص به فرد یا گروه خاصی از جامعه نیست و تمامی افراد جامعه می توانند از مزیت های آن در زندگی روزمره خود بهره جویی کنند.