آنالایزر های گاز از نظر موارد مصرف، به دو دسته اصلی آنالایزر های گاز محیط و آنالایزر های گاز حاصل از احتراق تقسیم می‌شوند که هر کدام آن ها نیز به نوبه خود، به 2 بخش تقسیم می‌شوند.

انواع آنالايزر هاي گازهاي محيط :

 آنالايزر هاي گازهاي محيط به دو بخش محیط صنعتی و هوای پاک تقسیم می‌شوند که بخش اول شامل دتکتور های گاز و دتکتور تیوب و بخش دوم شامل ایستگاه ‌های ثابت و سیار می‌باشند.

انواع آنالايزر هاي گازهاي حاصل از احتراق آنالايزر هاي گازهاي حاصل از احتراق نیز به دو بخش خروجی دودکش صنایع و خروجی اگزوز خودرو تقسیم می‌شوند. آنالایزر های خروجی دودکش صنایع به دو صورت ثابت و پرتابل می‌باشند که پرتابل آن، علاوه بر استفاده در صنایع نظامی و جنگ ‌ها، در صنایع نفت و گاز کاربرد ویژه‌ ای دارند.       

نحوه عملکرد آنالایزر گاز

به طور كلي هر آنالایزر از چندين بخش تشكيل مي‌شود كه مهم‌ ترين بخش آن، سنسور آن مي‌باشد كه وظيفه تشخيص شاخص مورد نظر را به عهده دارد. اطلاعات كسب ‌شده توسط سنسور مذکور، به‌صورت داده ‌هاي آنالوگ است كه معمولاً  اين اطلاعات توسط مدارات حالت ‌دهنده Conditioning Circuits به بازه مقادير قابل‌ فهم براي مدارات تبديل آنالوگ به ديجيتال Analog to Digital Convertor و يا پردازشگر ها تبديل مي‌شود. پس از ديجيتال ‌شدن، اطلاعات براي پردازش به ريزپرداز شگرهاي داخلي آشكار ساز ارسال مي‌گردند و بعد از تحليل اين اطلاعات و دریافت نتيجه موردنظر در اين بخش، خروجي به مدارات انتقال داده، براي ارسال به پردازنده و كنترل‌ كننده كلي سيستم تحويل مي‌شود كه از نظر نوع اين مدارات، داده‌ها به پروتكل‌ هاي ارتباطي مختلف تبديل و ارسال مي‌گردند.

در تشخيص نوع گاز، انتخاب سنسور بسته به نوع کاربرد و انتظاري که از سيستم وجود دارد، بسيار مهم است. چنان چه نوع سنسور و آشکار ساز گاز به طور نا مناسب انتخاب شوند، عمل کرد تمامي سيستم با اختلال همراه خواهد بود. بايد توجه نمود كه هر سنسور مزايا و محدوديت ‌هاي خاص خود را دارا است. لذا انتخاب نادرست سنسور، احتمال خروج از بازه عمل کرد مناسب و مواجهه با محدوديت ‌ها و بعضاً خروجي‌ هاي غيردقيق و نابه ‌هنگام را در بر خواهد داشت.

شیوه های آشکار سازی سنجش گاز ها در آنالایزر ها :

• آنالایزر با لامپ سیگنال Ultra Violet  lamp
• آنالایزر با سنسور های الکتروشیمیایی
• آنالایزر های مادون قرمز
• آنالایزر کاتالیزوری
• و ...