”   لامپ ” وسیله ای است تعویض پذیر که برای تبدیل الکتریسیته به نور طراحی شده است. این وسیله اکثرا از پایه سرامیکی، فلزی، شیشه ای، یا پلاستیکی که اتصال الکتریکی با پایه لامپ را برقرار می کند ساخته می شود. این اتصال ممکن است یا یک سرپیچ، دو پایه فلزی با دو فلز کلاه شکل برقرار شود.

   برای مقایسه بین انواع لامپ، در ابتدا می بایست تعاریف و واژه های مربوط به روشنایی را شناخت. در زیر تعدادی از این شاخص ها آورده شده است.

• شدت نور: میزان شار نوری كه به واحد سطح میرسد را شدت نورمی نامند و واحد آن لوكس می باشد
• بهره‌ی نوری: میزان نور خروجی به ازای واحد مصرف انرژی می باشد و واحد آن لومن بر وات است
• شاخص نمود رنگ: تغییررنگ اجسام زیرنور منبعروشنایی رانمود رنگ CR می گویند. عدد 100 مربوط به منابعی است که تغییری ایجاد نمی کنند مانند خورشید

     انواع لامپ روشنایی

   لامپ‌های رشته ای یا التهابی

   این لامپ ها دارای راندمان پایین بوده و شامل لامپ های رشته ای معمولی و هالوژن است. شیوه کار این لامپ‌هاعبور جریان برقاز یک رشته هادی و ملتهب شدن آن و تولید نور است. به دلیل تبدیل توان الکتریکی به حرارت به جای نور راندمان نوری پایین می باشد. مشکل دیگر این لامپ‌ها طول عمر پایین نسبت به سایر لامپ هاست.

   لامپ‌های تخلیه ای

   اساس كار لامپ های تخلیه ای، یونیزه نمودن گاز داخل حباب و جریان آن به سمت قطب های لامپ و بوجود آوردن یك قوس الكتریكی بین دو الكترود لامپ می باشد.  لامپ های تخلیه ای رامی توان به دسته‌های مختلف كم فشار نظیر لامپ های مهتابی و سدیم وانواع پرفشار نظیر لامپ های جیوه ای، متال هلاید و بخارسدیم پرفشار تقسیم نمود. لامپ های تخلیه ای معمولا جهت راه اندازی وادامه كار نیاز به مدار راه اندازی وكنترل دارند. این لامپ جهت راه اندازی وشروع تخلیه نیاز به ولتاژ بسیار بالاتر از ولتاژ كاری دارند كه توسط مدار راه انداز تأمین شده و جهت محدودسازی جریان عبوری نیزنیاز به كنترل و محدود سازی جریان دارند.

   لامپ‌های مهتابی

   لامپ های مهتابی یكی از پركاربردترین لامپ‌ها بخصوص در ساختمانهای عمومی واداری هستند. نسل قدیم لامپ های مهتابی (مهتابی های معمولی) كه اصطلاحا  T12 و T10 نامیده می شوند،دارای راندمان نوری 53 لومن بروات می باشند. ولی لامپهای فلورسنت راندمان بالا كه اصطلاحا ًT8 و T5نامیده می شوند از بهره نوری بالاتری برخوردار بوده وراندمان نوری آنها 90 لومن بروات می باشد. استفاده از لامپ های مهتابی راندمان بالا باعث صرفه جویی حدود 40 تا 50 درصد در مصرف روشنایی می شود.

   لامپ‌های LED

   این منابع روشنایی جزو جدیدترین منابع روشنایی بوده و اكثر آنها دارای نورهای متنوع رنگی می باشند. درابتدا از این نوع لامپ‌ها جهت صرفه جویی انرژی در چراغ های راهنمایی استفاده شد و این كار منجر به صرفه جویی انرژی نود درصدی، كاهش هزینه با نور سفید استفاده ازآن به عنوان منبع روشنایی مطرح LED های تعمیر نگهداری وحتی تصادفات گردید. و پس از آن با تولید با بهره نوری حدود 100 لومن بروات به صورت تجاری عرضه شده وبه سرعت نیز درحال رشد LED گردید. امروزه لامپ های بازده هستند. تنها مانع پیشرو در توسعه بكارگیری این نوع لامپ ها، بهای پایین انرژی دربعضی تعرفه ها در ازای قیمت بالای این نوع لامپ هااست، كه بازگشت سرمایه را كمی طولانی می كند.

شکل(1). مزایا و معایب انواع لامپ های روشنایی

شکل(2). مقایسه نسبت مصرف انرژی الکتریکی