عایق ها به اجسامی می گویند كه دارای ضریب هدایت گرمائی خیلی كم می باشند یا K در آنها خیلی كوچك و بر عكس ( ضریب مقاومت گرمائی ) در آنها زیاد است.

   بطور كلی هادی مطلق یا عایق مطلق وجود ندارد و در واقع هادی یا عایق بودن اجسام نسبی است . همانطور كه فلزات دارای ضریب هدایت زیادی است ، بعضی اجسام مانند چوب پنبه دارای ضریب هدایت گرمائی كم و بر عكس مقاومت گرمائی زیاد هستند.

   لذا این اجسام را عایق می نامند ، چنانچه به نظریه ساختمان مولكولی اجسام مراجعه كنیم مشاهده می كنیم در بین مولکول‌های اجسام مقداری فواصل مولكولی وجود دارد كه در آن حبابهای هوا یا گازهای دیگر قرار گرفته است ، كه هر قدر این حبابها بزرگتر باشد ، ضریب عایق بودن اجسام بیشتر و بر عكس ضریب هدایت آنها كمتر است. دما و رطوبت و وزن مخصوص در تغییر هدایت و عایق بودن اجسام دخالت دارند و بدین صورت كه هر قدر دمای جسمی بیشتر شود ، ضریب هدایت اجسام نیز بالاتر باشد و رطوبت نیز موجب بالا بودن ضریب هدایت و كم كردن ضریب عایق بودن اجسام می گردد. و همینطور هر قدر وزن مخصوص جسمی زیادتر باشد ضریب هدایت آن بیشتر و ضریب عایق بودن آن كمتر است . و برعكس این نظریه در مورد وزن مخصوص برای همه اجسام صادق نیست.

انواع عایق ها

• عایقهای حرارتی بر پایه مواد معدنی

تقسم بندی عایقهای حرارتی با این زیر گروه امكان بررسی ویژگیهای مشترك میان عناصر آن را فراهم می سازد.  بارز ترین نقطه مشترك این گروه یافت شدن مواد اولیه آنها چه به صورت خالص و یا ناخالص در معادن بوده و فراوری های انجام شده بر روی آن مواد ساختار مولكولی آنها را دگرگون ننموده است. در اكثر انواع عایقهای این گروه عنصر سلیسیم (si )یكی از مواد اصلی بوده كه ساختار عایق بر پایه آن شكل گرفته است.
برای مثال فراورده های پشمهای معدنی كه از قدیمی ترین و شناخته شده ترین انواع عایقهاست یكی از زیر گروهای آن می باشد.
مهم ترین تشابهات در این گروه عبارتند از :

1. تحمل حرارتی بالایی دارند( حتی بعضی از آنها را می توان جزو مواد دیر گداز نیز به حساب آ ورد.)
2. عموما" سلول باز بوده و جاذب رطوبت می باشند( در برابر نفوذ رطوبت ضعیف می باشند.)

• عایقها بر پایه شیمیایی: بر خی از این عایق ها عبارتند از:
  

1. عایقهای از جنس  EPDM (اتیلن – پروپیلن- داین-منومر)
2. عایقهای از جنس NBR/PVC
3. پلی استایرن منبسط شده
4. اسفنج پلی استایرن
5. اسفنج پلی اتلین(پلی فوم)

• عایق های پایه گیاهی

1. چوب پنبه
2. پشم چوب

• عایق های مركب

1. عایق سلولزی
2. عایقهای مركب یا چند لایه

• عایق های ویژه پنجره

شیشه های دوجداره

• عایق های مصالح ساختمانی

1. بتن سبك
2. پرلیت منبسط, پرلیت