طبقه بندی عوامل شیمیایی زیان آور (دسته دوم: طبقه بندی براساس خصوصیات فیزیکی)

دسته دوم: طبقه بندی براساس خصوصیات فیزیکی

   یكی دیگر از راه های طبقه بندی توجه به خصوصیات فیزیكی مواد می باشد. زیرا بسیاری از مواد با منشاء شیمیایی و گاهی بیولوژیكی قادرند كه از نظر فیزیكی بصورت هوابرد درآمده و موجب آلودگی هوای محیط كار و یا محیط های آزاد شوند. سیستم تنفسی یكی از راه های بسیار مهم برای ورود و جذب آلاینده ها و مواد هوابرد در بدن می باشد. لذا شناخت آلاینده های هوابرد در محیط كار از اهمیت خاصی برخوردار بوده و می توان آنها را در دو گروه بزرگ شامل آلاینده های گازی (گازها و بخارات) و آلاینده های ذره ای یا آئروسل ها (گردوغبار، الیاف، فیوم، دود، میست و مه) مورد بررسی قرار داد (جدول 1) چنانچه ذرات معلق هوابرد منشاء بیولوژیكی داشته باشند بیوآئروسل نامیده می شوند.

 جدول 1 -انواع مواد هوابرد و آلاينده های هوای محيط كار

مثال

تعریف

نوع آلاینده

اكسیژن، نیتروژن،

 منو كسید کربن ، كلر

گاز سیالی است كه در بالای حرارت بحرانی خود قرار داشته و در دمای اتاق (22 درجه سانتیگراد و فشار يك اتمسفر) در فاز گازی است

گاز

فرمالدئید، بنزن، تولوئن، گزيلن

بخار ماده ای است كه در حالت گازی زير حرارت بحرانی خود بوده و معمولاً در دمای اتاق بصورت مايع يا جامد می باشد

بخار

نانوذرات، سیلیس، ذغال سنگ

ذرات بسیار كوچك جامدی كه در اثر فرآيندهای مكانیكی مانند خردكردن، آسیاب كردن، سائیدن و غیره تولید می شود. سايز ذرات ممكن است از ذرات بسیار كوچك در محدوده نانومتر مانند ذرات نانو و كمتر از يك میكرون مانند تالک تا ذرات با قطر يك میلی متر مانند ذرات سنگ آهك و يا بزرگتر متغیر باشد

گرد و غبار

الیاف آزبست، پشم شیشه

الیاف يا گرد و غبارهای رشته ای ذرات كشیده شده يا بلند هستند كه نسبت طول به عرض آنها بزرگتر از 3 به 1 است

الیاف

فیوم های جوشكاری، اكسید های فلزی

آئروسلهای بسیار ريز جامدی كه از تبخیر فلزات مذاب تولید می شوند. قطر فیوم ها معمولا كمتر از 1.9 میكرو متر می باشد و غالباً ايجاد اكسید فلزی می نمايند

فیوم

دود سیگار، دود آتش سوزی

تركیب پیچیده ای از ذرات آئروسل مايع و جامد، گازها و بخارات كه از احتراق ناقص مواد آلی كربن دار ايجاد می گردد. ذرات اولیه دود در حدود 1-0 میكرومتر قطر داشته ولی در اثر متراكم شدن ذرات بزرگتری را تشكیل می دهند كه به آنها ذرات دوده اطلاق می گردد

دود

میست اسید كرومیك، اسپری رنگ

قطرات ريز مايع كروی شكل كه توسط فرآيندهای مكانیكی مانند پاشیدن، جوشیدن و يا اسپری كردن ايجاد شده و سايز قطرات میست بین چند میكرون تا بیشتر از صد میكرون متغیر است

میست

مه در هوای سرد

قطرات ريز مايع معلق در هوا كه در اثر متراكم شدن فاز بخار ايجاد شده، كوچكتر از ذرات میست بوده و قطر آنها بین 10-1 میكرومتر می باشد

مه

میكروارگانیسم ها، اندوتوكسین ها، قارچ ها

ذرات هوابردی هستند كه منشاء بیولوژيكی داشته و شامل میكروارگانیسمها مانند باكتريها، قارچها، ويروسها، اجزاء و ذرات متابولیكی ارگانیسم های زنده مانند اندوتوكسین ها و میكوتوكسین ها يا فرآورده های متابولیكی قارچها می باشند

آلودگی بیولوژيكی می تواند شامل گازها و بخارات با منشاء بیولوژيكی نیز باشند

بیوآئروسل

اطلاعات تکميلي

این مورد را ارزیابی کنید
(0 رای‌ها)