تسمه تایم (Timing belt)

   تسمه تایم یا زنجیر تایم (timing chain) یا تسمه بادامک (cam belt) قسمتی از موتور احتراق داخلی است که چرخش میل بادامک و میل‌لنگ را هماهنگ می‌کند تا سوپاپ‌های موتور (engine’s valves) در زمان مناسب در هر مرحله ورودی و خروجی باز و بسته شوند. همچنین از تسمه تایم یا زنجیر در موتورهای تداخلی (interference engine) برای جلوگیری از خراب شدن سوپاپ‌ها توسط پیستون استفاده می‌شود. تسمه تایم معمولا تسمه‌ای با دندانه در سطح داخلی خود است. همچنین تسمه تایم نوعی زنجیر غلتان (roller chain) است.

timing-belt.jpg

   امروزه در بسیاری از موتور خودروها از تسمه تایم برای هماهنگ‌سازی میل‌لنگ و میل بادامک استفاده می‌شود. در برخی از موتورها، بجای تسمه تایم، از چرخ‌دنده‌ها برای راندن میل بادامک استفاده می‌شود. استفاده از تسمه تایم بجای چرخ‌دنده، این اجازه را به مهندسین طراح می‌دهد که میل بادامک را در فاصله‌ای دورتر از میل‌لنگ قرار دهند. همچنین در یک موتور با چند میل بادامک با استفاده از تسمه تایم می‌توان میل بادامک‌ها را دورتر از هم قرار داد. معمولا زنجیرهای تایم از تسمه تایم‌ها مقاوم‌ترند. اگرچه تسمه تایم در قیاس با چرخ‌دنده دوام کمتری دارد اما وزن کمتر، قیمت ارزان‌تر و صدای کمتر از مزایای آن است.

TimingBeltSchematic_2.jpg

 

  • زمان‌بندی تسمه تایم

   هنگامی‌که تسمه تایم یک خودرو تعویض می‌شود، می‌بایست از هماهنگ بودن سوپاپ‌ها و جابجایی پیستون مطمئن شد زیرا که عدم هماهنگی می‌تواند منجر به مشکلاتی در زمان سوپاپ‌ها و در نتیجه آن، می‌تواند منجر به برخورد سوپاپ‌ها و پیستون‌ها در موتور تداخلی شود. این مشکل مختص تسمه تایم‌ها نیست و برای دیگر روش‌ها مانند زنجیر و چرخ‌دنده هم رخ می‌دهد.

 

  • شکست یا پاره شدن تسمه تایم

   تسمه تایم‌ها می‌بایست در فاصله پیشنهادی تولیدکننده قرار بگیرند. عدم رعایت این فاصله می‌تواند منجر به شکست و خرابی شدید موتور به‌ویژه موتورهای تداخلی شود.

 

  • طراحی و ساخت تسمه تایم

   تسمه تایم‌ها معمولا از لاستیک با الیاف شدیدا کششی (مانند فایبرگلاس یا کولار) هستند. لاستیک معمولا در دمای زیاد و تماس با روغن‌موتور تنزل می‌کند. بنابراین عمر مورد انتظار تسمه تایم در موتورهای داغ یا نشتی دار، کاهش می‌یابد. اخیرا تسمه تایم‌های جدید با قیمت بیشتر ارائه می‌شوند که در برابر دما مقاوم هستند و از نیتریل شدیدا اشباع‌شده (HSN) تولیدشده است.

اطلاعات تکميلي